Açığa geçit yok
Kahramanmaraş için vazgeçilmez bir besin maddesi olan firik tarhananın açıkta satılması, sıkı takibe alınıyor. Artık seyyar tezgâhlarda, açıkta ve faturasız firik satılamayacak.
Kahramanmaraş’ta her yaz konuşulan ancak şimdiye kadar bir çözüm bulunamayan firik tarhanaların açıkta satılmasıyla ilgili Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, sıkı denetim başlatıyor. Denetimler öncesi Kahramanmaraş Esnaf ve Sanatkârlar Odalar Birliği binasında, tarhana üreticilerine yönelik Bakkallar Bayiler ve Şekerciler Odası ile ortaklaşa bilgilendirme toplantısı gerçekleştiren Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, tarhana sektöründe faaliyet gösteren seyyar satıcılara savaş açtı. Açıkta satılan firik tarhanaların, gıda güvenliği açısından çok büyük riskler oluşturduğu için sektörde bir baş belası haline gelen kayıtdışı seyyar satıcılar ile mücadeleye, tarhana üreticilerini de katan Tarım İl Müdürlüğü, yasak olduğu halde açıkta firik satanlara, çok büyük para cezaları kesecek.
SATIŞI YAPILAN FİRİK FATURALANDIRILACAK!
Denetlemeler, sadece seyyar satıcılarla kalmayacak; üretimden müşteriye sunum aşamasına kadar geçen süreçte de yapılacak. Tarhananın üretim yeri, kurutmak için ayrılan alan, çiğlerin temizliği, tarhananın firik ve kuru olarak taşınmasında kullanılan araç ve müşteriye sunum şekline kadar sıkı takip başlayacak. Artık firik tarhanayı toz, duman ve egzoz gazı gibi dış etkenlerden korumak için satışını yapmakla sorumlu işletmelerden, müşteriye görsellik sunması adına camekân içinde sergilenmesi isteniyor. Bundan sonra üretimini yapmayan ancak; kayıtlı üreticilerden almak koşuluyla firik satışı yapan işletmeler de ürünü nereden aldıklarını gösteren irsaliye faturası bulunduracak.
Hijyenik olmayan açık ortamlarda ve izlenebilirliği olmayan yani kayıtlı bir üretici tarafından faturalandırılmayan firiğin satışının yasak olduğu vurgulanan toplantıda, yasağa uymayan satıcılara büyük yaptırımlar geleceği kaydedildi. Katılımcılara, kayıtsız işletmeden gelmiş olan bir gıda maddesinin satışının, mevzuata göre yasak olduğunu belirten Kahramanmaraş Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Gıda ve Yem Şube Müdürü Cihan Eroğul, açıkta firik satışıyla ilgili müdürlüğün kararlı bir denetim süreci gerçekleştireceğini ifade ederek şöyle konuştu: “Bir kere buna alışacağız. Siz çok güvenebilirsiniz, çok iyi diyebilirsiniz. Kendi evinizde yapabilirsiniz, bunu kendiniz yiyeceksiniz. Bunu ticarete konu ettiğiniz an, ilgili mevzuat, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu çerçevesinde bu tür gıda maddesi üreten, piyasaya sunan işletmelerin kayıt olması gerekiyor. Kayıtta ki gerekçemiz; denetimimiz, bizim kontrolümüzden geçmiş olması. Yani tüketici diyor ki; ‘Evet yetkili otorite, tarım teşkilatı bunu kontrol etmiştir, uygun görmüştür. Kontrolleri devam etmemektedir ve bizde onu güvenerek tüketebiliriz. Bunun adı: Gıda Güvenliği.”
Firiğin risk oranı yüksek bir ürün olduğuna işaret eden Eroğul, iyi muhafaza edilmesi gerektiğine dikkat çekerek “Firik dediğimiz risk oranı yüksek bir ürün. Riski yüksek, bu ürünün de açıkta satışı uygun değil. Kaldırımda satışa uygun değil. Biz, camekân içerisinde en azından bir görsellik sağlamak adına camekân içerisine satışının yapılmasını istiyoruz. Burada neyi engelleyeceğiz? Kısmen de olsa tozu engelleyeceğiz. Egzoz dumanını engelleyeceğiz. Diğer dış etkenleri çapraz bulaşmayı bir şekilde engellemiş olabileceğiz. İnsanlar orada firik satışı yapıldığını görmesi adına işletmemizin önüne? Ağaca bir tane boş çiğ asabilirsiniz bunda bir risk yok. Ama dolu çiğleri orada açıkta bıraktığınız takdirde biz, ilgili mevzuatı çerçevesinde gereğini yapmak durumundayız. Bunda gerek idare işlemlerin yapılması gerek orada izlenebilirliği sağlanamamış olan ürünler ile ilgili aldığınız yerlerden mutlak suretle irsaliye faturalarımızın olması gerekiyor” şeklinde konuştu. Gıda ve Yem Şube Müdürü Cihan Eroğul, “Birincisi hiçbir suretle açıkta satış sunum yapmayacağız! İkincisi izlenebilirlik kaydı olmayan hiçbir ürünü, biz orada ticarete konu etmeyeceğiz. Hasan Amcanın veya Fadime Teyzenin yapmış olduğu firiği, getirip burada Trabzon Caddesi’nde Azerbaycan Bulvarı’nda merkez otobüs durağında istersen altın kaplamalı camekâna koy, satışı yasak” dedi.
Kahramanmaraş Bakkallar Bayiler Şekerciler Odası Başkanı Şeref Özsoy ise artık firik sezonunun başladığını dile getirerek Kahramanmaraş halkına daha hijyenik ortamda daha güzel şartlarda firik ve tarhana satmayı düşündüklerini kaydetti. Tarhana sektöründe merdiven altı üretim yapan ve bunların seyyar olarak satışını yapan kişilerin, sektöre zararlarını konuşmak üzere toplandıklarını aktaran Özsoy, şu açıklamalarda bulundu: “Tarım İl Müdürlüğümüz, Onikişubat İlçe Tarım ve Dulkadiroğlu İlçe Tarım Müdürlüğümüzle beraber, tarhana üreticilerimize bilgilendirme toplantısı yapıyoruz. Kahramanmaraş’ın, yöresel olarak bildiğimiz tarhanası, firiği vardır. Burada sezon başlamıştır. Biz, Kahramanmaraş halkına daha hijyenik ortamda daha güzel şartlarda firik ve tarhana satmayı düşünüyoruz. Burada da merdiven altı üretim yapan ve bunların seyyar olarak satışını yapan kişilerin, sektöre zararlarını konuşmak üzere toplandık. Bu kişiler, yol kenarlarında, Pınarbaşı gibi piknik ve mesire alanlarında, Dereköy, Orman Dairesi civarında firik satışı, sunumu yapıyor.” Kahramanmaraş halkına, hijyensiz ortamda, kayıt dışı firik satanlara Tarım İl Müdürlüğü’nün sıkı bir denetleme başlatacağını bildiren Başkan Şeref Özsoy, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Biliyorsunuz firik havalı yeri sevdiğinden dolayı illa ki havalı yerde yani kapalı mekânda kapalı vitrinlerde satılmıyor. Bizim, Kahramanmaraş halkı da gevrek firik seviyor; ama Tarım İl Müdürlüğü de buna müsaade etmiyor, hijyen ortamından dolayı. Bundan dolayı bizim esnafımızı, halkımızı bir uyarmak amaçlı Tarım İl Müdürlüğümüz, bir toplantı yapıyor. Yani esnafımızı uyarıyor. Bundan dolayı cezai işleme düşmemesi için biz burada Kahramanmaraş’ta esnaflık yapan, tarhana üreten, işleten, kuru yemişçi, bakkal şekerci gıda olaraktan satan tüm üyelerimize buradan duyuyoruz. Sakın ola dışarıda firik satmayın. Çünkü Tarım İl Müdürlüğünün müsaadesi olmayacaktır. Ceza işlemleri uygulaması yapacaktır. İnşallah esnafımız, sanatkârımız da buna uyacaktır. Ve dışarıda firik satışını tabii biz de istemiyoruz. Herkes kendi dükkânında yani bugün bir berber dükkânında, bir kunduracı dükkânında veya da bir mobilyacıda firik satılmasın; bırakın gıda maddesini, gıda satanlar satsın diyoruz.”
Kahramanmaraş Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü’nde görevli Ziraat Yüksek Mühendisi Oğuz Bozkurt, katılımcılara denetlemeler hakkında bilgi verdi. Toplantı tarhana üreticilerinin ve satıcılarının sorularıyla devam etti.