Aspirin'e dikkat?

Necip Fazıl Şehir Hastanesi Doktorlarından, Dâhiliye Uzmanı Dr. Muharrem İngeç, 'Kişi kalp hastası olsun ya da olmasın, düşük dozda da olsa günde bir defa Aspirin almaları yönünde görüşün doğru olmadığına dikkat çekerek, bilimsel olarak ta ortaya konulduğunu ifade etti.

Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi Uzman Dr. Muharrem İngeç, Aspirinin faydaları ve zararlarıyla ilgili gazetemize şunları söyledi:

“100 yılı aşkın bir süredir aspirin baş ağrısı ve diğer ağrılar için ağrı kesici olarak kullanılıyorken 70’lerin başında, ağrı dindirici etkisinin yanı sıra kalp hastalarına sunduğu faydalar sebebiyle “mucize ilaç” olarak adlandırılmıştır. Otuz yıldan uzun bir süredir yürütülen bir araştırma sonucunda aspirinin koroner arter rahatsızlığı ya da yüksek kan basıncı gibi kardiyovasküler (kalp damar) rahatsızlıkları olan insanlardaki ilk ve ikinci kalp krizlerini, inme ve diğer kardiyovasküler olayları önlediği bulunmuştur. Yapılan çalışmalarda Aspirin hakkında kanıtlanmış gerçeklerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz. Aynı zamanda Aspirin tedavisi, kalp krizi geçiren hastalarda oluşabilecek zararları ve başka bir muhtemel kalp krizi riskini de azaltmaktadır. Özellikle kalp krizi gibi acil durumlarda yutmaktan çok çiğnemek ilacın kana daha hızlı karışmasını sağlamaktadır. Erkekler kadınlara göre daha fazla aspirin almaktalar veya kendilerine daha fazla aspirin verilmekte. 80 yaşın üzerindeki hastalara koruyucu olarak daha az aspirin verilmekte. Aspirinin inme ve beyin damarlarındaki tıkanıklık sonucu oluşan geçici iskemik atak (TIA) gibi rahatsızlıklara karşı koruyucudur.

40 YAŞINDAN SONRA ASPİRİN KULLANILMAMALI

Ancak Aspirin’in çok eski bir ilaç olduğunu, bugün bakkallarda dahi satıldığını, Ağrı kesici olarak bilinen, aslında ‘mucizevi’ bir ilaç olduğunu vurgulayan İngeç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Aspirin, ağrı kesici özelliğinin yanında kanın koyuluğunu azaltarak damar içerisinde daha rahat akmasını sağlıyor. Bu saye de hem kalp krizlerini hem de felçleri engelleyebiliyor. Ayrıca son derece tehlikeli de bir ilaç. Uygun bir şekilde kullanılmazsa mide ve beyin kanamalarına da yol açabiliyor. Bazen bu mide kanamaları ölüme bile neden oluyor. Bugüne dek yaygın olan görüşün 40 yaşından sonra kalp hastalığı olsun ya da olmasın herkesin düşük dozda (100-300 miligram arasında) günde bir Aspirin alması yönünde olduğunu belirterek, yapılan son araştırmalarda bununda doğru olmadığının belirlendiğini. 40 yaşından sonra herkesin Aspirin kullanmaması gerektiğini belirtti.”

KALP VE DAMAR HASTASI OLMAYANLAR KULLANMASIN

Dr. İngeç, konuşmasına şöyle devam etti: “İngiltere’de 8 yıl süren ve sonuçları bu yıl yayınlanan bir dergide, yapılan çalışmada, herhangi bir hastalığı olmayan erkeklerde ve kadınlarda Aspirin’in faydalı olmadığı, özellikle kadınlarda net bir şekilde ortaya konulmuştur. Yapılan karşılaştırmalı değerlendirmede, Aspirin'in, herhangi bir hastalığı olmayan kişilerde faydalı olmadığı ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla hiçbir şikâyeti bulunmayan, kalp ve damar hastalığı olmayan bir kişi kendi başına Aspirin, kullanmasın. Çünkü kişiye birçok zararları olabilir. Ancak, bazı kişiler hiçbir hastalıkları olmamasına rağmen kalp ve damar hastalığı bakımından büyük bir risk taşıyabilir. Tabi buna ancak doktor karar verebilir. Daha önceden bilinen kalp ve damar hastalığı da varsa bu kişilerin ölene kadar mutlaka Aspirin kullanması gerekiyor. Bu konuda hiç bir şüphemiz yoktur.”

ASPİRİN DİKKATLİ KULLANILMALI VEYA KULLANILMAMALIDIR

Genel olarak aspirin belirtilen kategorilerdeki hastalara tavsiye edilmektedir. Dr. İngeç, aspirinin kimlere faydalı olduğunu yönünde şunları söyledi:  “Bilinen koroner arter hastalığı olan hastalar. Kalp krizi ya da anginası olan hastalar. Kalp hastalığı için ciddi risk faktörleri taşıyan hastalar, sigara içen, yeterli egzersiz yapmayan, kolesterol veya trigliserit seviyeleri yüksek olan, şeker hastalığı ya da yüksek kan basıncı olan hastalar. Bypass ameliyatı geçirenler. Kalp krizi için risk taşıyanlar. 40 yaş üstündeki erkekler ve menopoz sonrası kadınlar. Homosistein seviyeleri yüksek ya da C-reactive protein testleri normal çıkmayanlar. Mini-inme (TİA) ya da iskemik inme geçirenler. Aspirine toleransı olmayan insanlara farklı bir ilaç verilebilir. Aynı zamanda stent takılan insanlara da verilmektedir. Aspirine karşı alerjileri olan insanlarda ve kontrolsüz hipertansiyonu olan insanlar. Aspirinle birlikte alındığında mide irritasyonlarına, aşırı kanamaya neden olabileceğinden, alkol bağımlılarında, Ülser, gastrit, iltihabi bağırsak hastalığı ve kanama gibi durumları içeren kronik barsak problemlerinde romatizmal ağrı kesici ilaçlar kullanan insanlarda, Aspirin aşırı kanamayı artırabileceğinden ameliyat olmak üzere olan insanlarda bile bir çok cerrah, ameliyattan 10 gün önce aspirin kullanmayı bıraktırmaktadır.”

ASPİRİN ÖLÜME KADAR YOL AÇIYOR

İngeç: “Su çiçeği ya da grip geçirmekte olan 18 yaşın altındaki çocuklarda aspirin kullanımı ölümcül bir hastalık olan Reye Sendromuna neden olabilir. Yüksek dozda kullanıldığında kulak çınlaması. İnmeye neden olabilecek beyin kanaması. Hastalar aspirin kullanımı için doktorlarıyla görüşmeleri gereklidir. Aspirin reçetesiz satılan bir ilaç olduğu için, birçok insan aspirini her gün güvenle alabileceklerini düşünmektedir. Oysa aspirinin ve diğer reçetesiz ağrı kesici ilaçların aşırı kullanımı nedeniyle her sene binlerce insan özellikle ciddi mide problemleriyle hastanelere yatmaktadır. Sonuç olarak aspirin çağımızın mucize ilaçlarından biridir. Ancak kullanımı, doktor kontrolü altında olmalı ve faydaları ve riskleri hakkında doktora danışılmalıdır” diye konuştu. (YADİGAR JİRA)