Ateşli havale genellikle kalıtsaldır!

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Zekeriya Büyükdereli, ailelerin yüksek ateşin hemen ardından havale geleceğini düşündüklerini ifade ederek; ailesinde 6 ay ile 6 yaş arasında ateşli havale geçirme öyküsü olanların ateşli havale geçirmeye aday olduklarını söyledi.

Ateşin derecesiyle havalenin geçirilmesi arasında bir ilişki olmadığına vurgu yapan Büyükdereli, “Ailesinde 6 ay ile 6 yaş arasında ateşli havale geçirme öyküsü olanlar; yani annesi, babası, halası, dayısı, kuzeni ya da kardeşi gibi! Bunlar, ateşli havale geçirmeye adaydırlar. Ateş hiç olmadan havale ile beraber acile gelebilir, havale sırasında ateş yükselebilir. 37,8 derece ile de ateşli havale geçirebilir. 37,5 derece ile de havale geçirebilir. Yani ateş 41 derece oldu; bu çocuk ateşli havale geçirecek, diye kaygılanmanın çok bir anlamı yoktur” dedi.

Genetik olarak yatkınlığı olan bireylerin ateşli havale geçirebileceklerini ya da zeminde menenjit gibi beyin zarını ilgilendiren bir iltihabi hastalığın olması durumunda havale geçirilebileceğini kaydeden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Zekeriya Büyükdereli, yüksek ateş ve ateşli havale ile ilgili gazetemize açıklamalarda bulundu.

Ailelerin ateşi hissetti zaman ama doktorların belli bir derecenin üzerine çıktığı zaman ateşten korktuğunu dile getiren Büyükdereli, şöyle konuştu: “Ateş insanı nerede olsa korkutan bir şeydir yani bu bir bedendeyse de bir binadaysa da özellikle de kontrolü kaybettiğini düşünen insanlarda stres yaratan bir durumdur. Ancak ateş insan bedeni içinde belli bir seviyeye kadar gereklidir. İnsanın sağlıklı yaşaması, sağlıklı hareket etmesi sağlıklı davranabilmesi için belli bir bandın arasında belli bir ısıya ihtiyacı vardır. Dolayısıyla vücut bu ısı dengesini kendi kontrol mekanizmaları ile kabaca 36 ile 38 derece arasında tutmaya çalışır. Tabi bu bahsettiğimiz koltuk altı ateşi için! Ölçtüğünüz ateşin, ölçüm yerine göre değerlerinde bazı ufak farklar olabilir. Ama bizim bugün en çok kullandığımız geleneksel yöntem olan koltuk altından ateş ölçmedir ve orası içinde 36 -38 derece arasını biz tıp doktorları normal olarak kabul ederiz.”

ATEŞ, MİKROPLARDAN ARINMANIN BİR YOLUDUR!

Vücudun belli bir seviyeye kadar ateşe ihtiyaç duyduğunu ve vücuda giren mikropları öldürmek için vücuttaki ateşin yükseldiğini aktaran Uzm. Dr. Zekeriya Büyükdereli, şunları söyledi: “Peki, ateş ne işe yarar? Ateş aslında mikroptan arınmanın bir yoludur. Çeşmeden akan suyun kirli olduğunu düşündüğümüzde, mikroplu olduğunu düşündüğümüzde, bunu kaynatıp içindeki mikropları öldürmeye çalışırız. Vücutta içinde bir mikrop olduğunu düşündüğü zaman ısıyı biraz artırarak bu mikropların üreme hızını düşürmeyi mümkünse ateşi yükselterek bunları öldürmeyi amaçlar. Aslında enfeksiyona bir yanıttır. Ancak bazen kontrolü kaybeder mikrobu öldürmeye çalışırken vücuda da zarar vermeye başlar. Biz hekimler, ateşten o zaman korkarız. Aileler gördüğü zaman korkar; biz, belli bir ısı derecesinin üzerine çıktığı zaman korkarız ki bunu ev ortamında kabaca 38,5 dereceyle sınırlayabiliriz.”

YÜKSEK ATEŞ İLE HAVALE ARASINDA İLİŞKİ YOK!

İnsanın gribal enfeksiyonlarda da, bakterili enfeksiyonlarda da ateşlenebileceğine dikkat çeken Büyükdereli, ateşli havale ile ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Çocukluk çağında genelde nezle kaynaklı bir ateş söz konusudur ve bu ateş 38,5 derecenin üzerine genelde çıkmaz. Ateş düşürücü ile de kolayca düşürülebilir. Süre olarak da 72 saat kadar sürebilir bu. Eğer bir çocukta sadece ateş var, biraz burun akıntısı var, nefes darlığı yok, inleme yok, morarma yok, iştahta bir bozulma yok, ateş düştüğü zaman aktivitesi normale dönüyorsa; ateşten korkmamak gerekir. 72 saat kadar takip edip 38,5’i geçtiğinde ateş düşürücü verip ve beklemek gerekir. 72 saatten uzunsa doktora başvurulmalıdır. Ateşten korkup erken düşürmeye çalışmak ise mikroplara; buyurun gelin üreyin daha çok hasta edin, demektir. Bu nedenle ateşten korkulmamalı! Ateş belli bir seviyeye kadar insan bedenini korur. Kim ateşle havale geçirir? Yani ateşi konuştuğumuz zamanda hemen arkasından ateşle birlikte gelecek havaleden korkan aileler gözümün önüne geliyor. Aslında ateşin derecesiyle havalenin geçirilmesi arasında bir ilişki yoktur.” Ailesinde 6 ay ile 6 yaş arasında ateşli havale geçirme öyküsü olanların ateşli havale geçirmeye aday olduklarını vurgulayan Uzm. Dr. Büyükdereli, şu hususlara dikkat çekti: “Yani annesi, babası, halası, dayısı, kuzeni ya da kardeşi gibi! Bunlar, ateşli havale geçirmeye adaydırlar. Ateş hiç olmadan havale ile beraber acile gelebilir, havale sırasında ateş yükselebilir. 37,8 derece ile de ateşli havale geçirebilir. 37,5 derece ile de havale geçirebilir. Yani ateş 41 derece oldu; bu çocuk ateşli havale geçirecek, diye kaygılanmanın çok bir anlamı yoktur. Genetik olarak yatkınlığı olan bireyler ateşli havale geçirirler. Ya da zeminde menenjit gibi beyin zarını ilgilendiren bir iltihabi hastalık vardır; bu nedenle havale geçirilir. Ama onu da ateş yapmaz. Beyinin etkilenmesi yapar. Dolayısıyla ek bir bulgu yoksa ailede de böyle bir hikâye yoksa bu çocuğun ateşi çok yükseldi, ateşli havale geçirecek diye endişelenmeye gerek yoktur. Ateşten korkulmamalıdır. Erken düşürülmemelidir.”

ATEŞ VÜCUDU KORUYAN BİR SİSTEMDİR!

Ateşin, vücudu koruyan bir sistem olduğunu ve belli bir noktaya kadar da varlığına izin verilmesi gerektiğini belirten Büyükdereli, şunları kaydetti: “Ateş konusunda benim bir hekim olarak söylemek istediklerim var, aileler için: Bir doktoru iyi kullanmak için çocuğunuzu iyi takip etmelisiniz. Çocuğum ateşi var dediğinizde ve doktora getirdiğinizde; doktorun soracağı ilk soru: kaç derece olduğudur. Elimle ölçtüm yüksekti, dereceyi koymadım demenin bu çağda bir yeri yoktur. Termometreler bu ateşi ölçmek için üretilmiştir, bulunmuştur. Ama sevgili Türk annelerimiz, dudaklarını ve ellerini kullanmaktadırlar ateşi ölçmek için. Ailelerimiz, doktordan daha iyi faydalanmak istiyorlarsa; çocuklarının ateşlerini ölçsünler ve şu kadar dereceye çıktı diye bilgilendirsinler.”

ATEŞ ÖLÇÜM ÖNCESİ KOLTUK ALTI KURULANMALI

Vücuttaki ateşi ölçmek için geleneksel yöntem olarak koltuk altını tercih etmeleri yönünde vaandaşları uyaran Dr. Zekeriya Büyükdereli, ateş ölçüm öncesi koltuk altının kurulanması gerektiğini ifade etti. Büyükdereli, “Ailelerimiz, ölçümü yaparken de koltuk altını mutlaka ölçüm öncesi kurulasınlar. Koltuk altı, ateş yükselmesiyle beraber terler, terli olan alanlar da düşük ateş ölçümüne neden olur. Bu nedenle koltuk altını kurulayıp, dereceyi öyle koymaları gerekir. Kimse hastalanmasın, kimse ateşlenmesin, herkes sağlıklı olsun temennim budur” diye konuştu. (KENAN ONARAN)