"Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar" geliyor!

Maliye Bakanlığı, kayıt dışılığın önüne geçmek için 'yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar' uygulamasını getiriyor.

Kahramanmaraş Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Arif Şen, gazetemize yaptığı açıklamada, Maliye Bakanlığı’nın yeni sistem için şart koştuğu yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılma mecburiyeti ve onaylanmasına dair usul ve esaslar hakkında bilgi verdi.

İşletmelerin, kullandıkları yazar kasa fişi ve POS makineleri arasındaki veri tutarsızlığını gidermek için Maliye Bakanlığı’nın böyle bir uygulama başlattığını ifade eden Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Arif Şen, “ Yazar kasa fişi ile POS makinelerindeki girdiler arasında tutarsızlıklar oluyordu. POS makinalarındaki yapılan satışların miktarı ile yazar kasalardaki birbirini teyit etmiyordu. Bunun için Maliye Bakanlığı bir düzenleme yaptı. Bu yüzden yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanım zorunluluğu getirildi. Bu yeni cihazda Her ikisi de mevcut. Artık 2016 yılında gelecek yeni sistemle buradaki kaydedilen ödeme, e deftere geçecek. Bu sistemle kayıt dışılık da önlenmiş olacak” dedi.

Ekonomi alanında sık sık yapılan düzenlemeler ve değişikliklerden dolayı mükellefin kafasının karışabileceğini bildiren Şen, söz konusu elektronik cihazları tanımanın faydalı olacağını ifade ederek şöyle konuştu: “3100 sayılı kanunla ve Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenen şartları taşıyan elektronik yazar kasalar ve yazıcı özelliği bulunan elektronik terazi veya terminaller gibi cihazlar Ödeme kaydedici cihazlardır. Yazar kasa ve çoklu ortak posla entegre edilmiş IP tabanlı iletişim yapısıyla sürekli olarak Maliye Bakanlığı ve bankalar ile veri alışverişi sunan cihazlar, yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardır. Ödeme kaydedici cihaz ile POS cihazının bir arada sunumudur. Önceden mükellefler belirli bir ücret karşılığı ödeme kaydedici cihaz sahibi olabiliyorken, POS cihazını bankalar aracılığı ile temin edebiliyorlar ve her iki cihaz tek bir elektronik ortamda toplanıp, bir yandan işyerlerine zaman ve maliyet tasarrufu yaratırken; diğer yandan taşınabilir özellikleri sayesinde iş yeri dışında kullanılarak tahsilat avantajı da sağlamaktadır. Basit/Bilgisayar bağlantılı ve EFT-POS özellikli olmak üzere temelde 2 tür yeni nesil ödeme kaydedici cihaz vardır. Ayrıca, akaryakıt pompalarına bağlanan, sinema giriş bileti ve yolcu taşıma bileti düzenleyen ödeme kaydedici cihazlar da bu kapsama girmektedir.”

BİRİNCİ VE İKİNCİ SINIF TÜCCARLAR İÇİN ZORUNLU!

Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Arif Şen, kimlerin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti kapsamına girdiğine ilişkin şu açıklamada bulundu: “Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar yani perakende mal ve hizmet tesliminde bulunan mükellefler, V.U.K.’na göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmak mecburiyetindedir. Vergi Usul Kanununa göre birinci ve ikinci sınıf tacir kapsamına giren, Perakende olarak mal satışı veya hizmet ifasında bulunan, Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışları bulunan, diğer bir ifade ile perakende satış fişleri ile belgelendirilebilecek nitelikte satışları olan mükellefler, yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti kapsamına girmektedirler.”

MÜKELLEFLER VERGİ DAİRELERİNE BAŞVURSUN

Şartları sağlayan mükelleflerin vergi dairelerine başvurarak Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Levha’ almaları gerektiğine dikkat çeken Odası Başkanı Arif Şen, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Mükellefler, gerek mecburiyetlerinin başlaması sebebiyle gerekse mecburiyetleri başlamadan kendi istekleri ile kullanmak üzere aldıkları yeni nesil ödeme kaydedici cihazları, alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine bir dilekçeyle; alış faturası örneği, cihaz sicil numarası, cihazdan alınan bir fiş örneği de dâhil olmak üzere gerekli belgeleri eklemek suretiyle bildirerek kayıt ettireceklerdir. Ayrıca mükellefler kayıt işlemi ile birlikte, kullanmak üzere aldıkları her bir cihaz için ayrı ayrı olmak üzere ‘Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Levha’yı söz konusu süre içerisinde vergi dairelerinden alarak işyerlerinde devamlı surette görülebilecek bir yere asacaklardır. Cihazın alındığı tarih itibariyle yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetinin başlamasına 15 günden daha az bir sürenin bulunması halinde mükellefler, söz konusu 15 günün sonunu beklemeyecekler ve mecburiyetleri başlamadan önce yukarıda açıklandığı şekilde kayıtlarını yaptırıp ödeme kaydedici cihazlara ait levhalarını alacaklardır. Diğer bir anlatımla mükellefler cihazları, alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde vergi dairesine kaydettirip levhalarını alarak kullanmaya başlayacaklardır.” Perakende satış yapan ve satış faturalarını bilgisayardan düzenleyen ancak ödeme kaydedici cihazı bulunduğu halde kullanmayan firmanın yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğunu değerlendiren Başkan Arif Şen, “Firmanın bütün satışlarını bilgisayar üzerinden düzenliyor olması yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmamakta olup, perakende olarak gerçekleştirilen ve Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışlarını belgelendirmek üzere yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alarak kullanması gerekmektedir. Seyyar EFT-POS cihazı kullanan ve sadece toptan satışı bulunan mükelleflerimizin, seyyar EFT-POS cihazı toptan satış bedellerinin tahsilinde kullanılması halinde, bu tahsilatlarda EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaza geçilmesi zorunlu değildir. Bununla birlikte toptan satış yapan mükelleflerimizin az da olsa perakende satışı bulunuyorsa ve tahsilat seyyar EFT-POS cihazı ile gerçekleştiriliyorsa bu tahsilatlar için EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanılması zorunludur” şeklinde konuştu.

KİMLER YENİ NESİL ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLAR KULLANMALI?

Firmanın bütün satışlarını bilgisayar üzerinden düzenliyor olmasının yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmadığını belirten Başkan Şen, şu ifadelere yer verdi: “Perakende olarak gerçekleştirilen ve Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışlarını belgelendirmek üzere yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alarak kullanması gerekmektedir. Yazar kasa kullanma mecburiyeti olmayan mükelleflerin, faaliyetlerinde seyyar pos cihazı kullanıyor olsalar dahi yeni nesil yazar kasa kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır. Pazar takibi suretiyle yapılan mal satışı ve hizmet ifası faaliyetinde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmadığından, bu satışlara ilişkin Vergi Usul Kanununa göre fatura veya perakende satış fişi düzenlenmesi şartıyla yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır. Bu durumda seyyar EFT-POS'ların yerine, 1 Ekim 2013 tarihine kadar EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihazların alınması ve fatura tarihinden itibaren en geç 90 gün içerisinde vergi dairesine kayıt ettirilerek kullanmaya başlanılması gerekmektedir.”

KUYUMCULAR İÇİN DE KULLANIMI ZORUNLU!

Perakende ticaretle uğraşan birinci ve ikinci sınıf tacir kapsamına giren kuyumcuların faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullanmaları durumunda yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olduklarına vurgu yapan Şen, şunları söyledi: “Bayan hazır giyim alanında faaliyet gösteren firmanın bayilerinden olan alacağını garanti altına almak ve tahsilatlarını hızlandırmak için bayilere kendi adına kayıtlı seyyar EFT-POS cihazlarını vermesi durumunda Perakende teslimde bulunan bayilerin faaliyetlerinde ana firmaya bağlı seyyar EFT-POS kullanmaları halinde, 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren, bu cihazların yerine kendi adlarına kayıtlı EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmaları gerekmektedir. Yedek parça satışı yapmayan oto sanatkârlarının ödeme kaydedici cihaz fişi kullanma zorunluluğu bulunmadığından söz konusu faaliyetlerine istinaden Vergi Usul Kanununa göre fatura veya perakende satış fişi düzenlemeleri şartıyla yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır. Kargo ve lojistik taşımacılık faaliyetinde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmadığından bu firmaların söz konusu tahsilâtlarla ilgili olarak yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmamaktadır.”

BASİT USULDEKİ ESNAF ZORUNLU DEĞİL!

Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti birinci ve ikinci sınıf tüccarlara getirildiğinden, basit usule tâbi mükelleflerin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetlerinin olmadığını kaydeden Başkan Arif Şen, otellerin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanımıyla ilgili şu bilgileri verdi: “Münhasıran günlük müşteri listesinde kayıtlı müşterilerine hizmet veren otel işletmecileri ÖKC kullanma mecburiyetinin dışında bırakılmıştır. Günlük müşteri listesinde kayıtlı olmayan ve dışarıdan gelen müşterilere de hizmet verilmesi sebebiyle yeni nesil Ödeme kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti vardır. Yol kenarı otopark işletmelerinde 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren EFT-POS özelliği olan yeni nesil ÖKC, sabit otoparklarda 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren, basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmaktadır. Mevcut uygulamada, akaryakıt istasyonlarında taşıtlara yapılan akaryakıt satışları pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlardan otomatik olarak çıkan fişlerle belgelendirildiğinden, pompalardan yapılan akaryakıt satışlarıyla ilgili tahsilat için seyyar EFT-POS cihazını kullanmaya devam edebilir. Ancak, akaryakıt harici satışlarda seyyar EFT-POS cihazı kullanılması hâlinde, münhasıran bu satışların belgelendirilmesinde EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılması zorunludur.”

MÜKELLEFLER YÜZDE 100 AMORTİSMAN AYIRABİLECEK!

Kullanmak üzere yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alan mükelleflerin, bu cihazları için yüzde 100'e kadar amortisman ayırabileceklerine değinen Şen, sözlerine şöyle devam etti: “Mükellefler, mevcut ödeme kaydedici cihazlarını 31 Aralık 2015 tarihini geçmemek üzere malî hafızaları doluncaya kadar kullanabilirler. Ancak 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, malî hafızaları dolan ödeme kaydedici cihazlara, yeni malî hafıza takılmaz ve cihaz hurdaya ayrılır.”

KULLANMAYANLARA AĞIR CEZALAR VAR!

426 sıra nolu VUK Genel Tebliği’ne göre; belirlenen usul ve esaslara aykırı hareket eden mükellefler ve cihaz üreticileri veya ithalatçıları hakkında Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesi hükümleri uyarınca cezalar uygulanacağını belirten Şen, 2015 yılı için belirlenen cezaları şöyle açıkladı: “Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1300 TL. İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 660 TL. Diğer durumlarda 300 TL özel usulsüzlük cezası kesilir.”