Kanunun getirdiği en büyük avantaj ise
borçlarını yeniden yapılandıran işverenler, bu borçlarından dolayı icra takibi
ve haciz işlemiyle karşılaşmayacak; aynı zamanda teşviklerden de
faydalanabilecek. Kanundan yararlanan vatandaşlar, borçlarını 36 aya kadar
taksitlendirebileceği gibi peşin ödemeleri durumunda çeşitli avantajlardan da
yararlanabilecek.
Yeni Yapılandırma Kanunu, vatandaşların
onlarca kalem borcunu yeniden yapılandırmasına imkân tanıyor. 7020 Sayılı kanun
şu borçları kapsıyor: “31.03.2017 tarihinden önceki aylara ait olup 31.08.2017
tarih ve öncesinde tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan; sigorta primi,
işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta
primi, topluluk sigortası primi, emeklilik keseneği kurum karşılığı ve ek
karşılık primi. Yaşlılık/emeklilik/malullük aylığı bağlandıktan sonra
5510/4-1/b kapsamında çalışan sigortalıların 2016/Şubat ayı ve öncesine ait sosyal
güvenlik destek primleri. Damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı
payı. 5510 sayılı Kanunun ek 5 ve ek 6’ncı maddeleri kapsamında sigortalı
olanlara ait sigorta primi. 2925 Sayılı Kanun kapsamındaki tarım
sigortalılarına ilişkin sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve
gecikme zammı alacakları. 31.03.2017 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin
olup, ilk taksit ödeme süresi olan 31.08.2017 tarihi sonuna kadar tebliğ
edildiği halde ödenmemiş olan idari para cezaları. 31.03.2017 tarihine kadar
bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan
ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan ve kanunun yayım
tarihi olan 27.05.2017’den önce tebliğ edilen eksik işçilik tutarı üzerinden
hesaplanan sigorta primi. Asılları ödenen alacakların ödenmemiş fer’ileri. İşverenler
ve üçüncü şahıslar tarafından iş kazası ve meslek hastalığı, malullük, adi
malullük ve ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla
yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle ödenmesi gereken rücu
alacaklarından kanunun yayım tarihine kadar davası sonuçlanarak tahakkuk ettiği
halde anılan tarih itibariyle ödenmemiş olanlar.”
Yapılandırma kapsamındaki borç asılları ile
bu borçlar için ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden kanunun yayımlandığı
27.05.2017 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu borçlara uygulanan gecikme
cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
PEŞİN
ÖDEMEDE GECİKME CEZASI ALINMAYACAK
Yeni Yapılandırma Kanunuyla
borçlarını peşin ödeyen vatandaşlardan gecikme zammı ya da cezası alınmayacak. Yapılandırılmış
borçların peşin/ilk taksit ödeme süresinde 31.08.2017 tarihine kadar tamamen
ödenmesi halinde hesaplanan Yİ-ÜFE’nin yüzde 50’si silinecek. Borç aslı ve
hesaplanan Yİ-ÜFE’nin kalan yüzde 50’si tahsil edilecek. Gecikme cezası ve gecikme
zammı gibi fer’i alacaklar terkin edilecek. Prim borçlarından dolayı
sağlık hizmetlerinden faydalanamayanlar, borçlarını yapılandırmaları halinde
60 günden fazla prim borçları bulunmamak kaydıyla, borçlarının ilk taksitini
ödemelerinden sonra eş ve çocukları ile birlikte sağlık hizmetlerinden
faydalanmaya başlayacaklar.
Yeni kanun, borçlarını
yapılandıran işverenleri de büyük bir problemden kurtaracak. Borçlarını
yapılandıran işverenler; borcu yoktur yazısı alabilecek, bu borçlarından dolayı
haklarında icra takibi ve haciz işlemi yapılmayacak ve teşviklerden
yararlanabilecekler.
Yeni kanun, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak hesaplanacak tutar için peşin veya ikişer aylık dönemler halinde 18
taksite kadar yani 36 ay ödeme imkânı getiriyor. Yapılandırılan borçlar 6, 9,
12 veya 18 eşit taksitte ikişer aylık dönemlerde ödenebilecek. Borcunu
yapılandıran vatandaş, yaptırdığı taksit nispetinde vade farkıyla karşılaşacak.
6 eşit taksit için yüzde 4.5, 9 eşit taksit için yüzde 8.3, 12 eşit taksit için
yüzde 10.5, 18 eşit taksit için yüzde 15oranında vade farkı uygulanacak.
İl özel idareleri ve
bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğine haiz kuruluşlar ile
spor kulüplerince ikişer aylık dönemler halinde 24, 30 veya azami otuz altı 36
eşit taksite kadar ödeme imkânı getirildi. Yapılandırılan bu borçlarda 24 eşit
taksit için yüzde 19.4, 30 eşit taksit için yüzde 23.8, 36 eşit taksit için
yüzde 31.8 oranında vade farkı uygulanacak. Belediyelerde ise azami taksit
sayısı 144 olup; genel bütçe paylarından yüzde 40 oranı dikkate alınmaksızın,
en fazla yüzde 50’ye kadar, aylık kesilecek. 144 eşit taksit için yüzde 70,3 oranında
vade farkı uygulanacak.
İLK İKİ TAKSİT ÖNEMLİ
Yapılandırılan borcunu
peşin ödemeyi tercih edenler, bu tutarı 31.08.2017 tarihine kadar; taksitle
ödemeyi tercih edenler ise ilk iki taksiti zamanında (birinci taksit
31.08.2017, ikinci taksit 31.10.2017 tarihine kadar) ödememeleri durumunda
yapılandırmaları bozulacak. Taksit tutarının yüzde 10’u aşılmamak kaydıyla 5 TL’ye
kadar (bu tutar dahil) yapılmış eksik ödemeler ihlal sayılmayacak. En fazla iki
taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik
ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak
gecikme zammı ile (aylık yüzde 1,4) birlikte ödenmesi şartıyla yapılandırma
bozulmayacak.
İDARİ PARA CEZALARINDA YÜZDE 50 İNDİRİM VAR
İdari Para Cezası (İPC)
asıllarının yüzde 50’si ile bu asıllar için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde İPC asıllarının kalan yüzde 50’si
ile İPC’ye uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların
tamamının tahsilinden vazgeçilecek. İdari para cezası alacaklarının peşin
ödenmesi halinde; gecikme cezası ve gecikme zammı yerine ödenmesi gereken
Yİ-ÜFE tutarından da ayrıca yüzde 50 oranında indirim yapılacak.
Yapılandırma borcunu
öğrenmek isteyen işverenler; E-bildirge uygulaması üzerinden borçlarını
öğrenebilir, yapılandırma başvurusunda bulunabilir ve ödeme planlarını görüntüleyebilir.
Primini kendi ödeyen 4/a sigortalıları ile 4/b sigortalıları; E-devlet üzerinden borçlarını
öğrenebilir ve ödeme planlarını görüntüleyebilir. 4/c işverenleri ise; Kesenek
Bilgi Sistemi Uygulamasından kullanıcı adı ve şifresi girmek suretiyle giriş
yapacakları “Kamu İdaresi Bilgi Ekranında” bulunan “BORÇ” ve “İPC” menüsünden
güncel borçlarını sorgulayabilir, “Borç Yapılandırma” menüsünden e-sigorta
kanalıyla başvuruda bulunabilir ve ödeme planlarını görüntüleyebilir. Yeni
kanunda şu ayrıntıya dikkat etmekte fayda var: 31 Mayıs 2017 tarihine kadar
6736 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılıp da ilk taksit ya da peşin seçilmiş
olması halinde peşin ödemeyi yapmayanların bu kanun (6736) kapsamındaki
yapılandırılmış borçları 7020 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılamayacak.
Genel sağlık
sigortalılarının prim borçları 6824 sayılı Kanunla re’sen yapılandırıldığından;
01.04.2017 tarihi öncesi ödenmemiş olan 60/1 (g) kapsamındaki GSS borçları
53,33 TL’ den yeniden hesaplanarak, 01.05.2017 tarihinden itibaren 12 ay içinde
(30.04.2018 tarihine kadar) ister peşin ister kendi belirleyecekleri taksitler
halinde gecikme zammı ve gecikme cezası ile vade farkı alınmaksızın SGK ile
anlaşmalı bankalar aracılığıyla (GSS 6824 prim tahsilatı menüsünden)
ödeyebiliyor. Dolayısıyla bu borçlardan 7020 sayılı Kanun kapsamında
yararlanılamıyor. Borçlarını yeniden yapılandırmayı düşünen vatandaşlar, kanun
hakkında daha detaylı bilgi almak ve borçlarının durumunu öğrenmek için Kahramanmaraş
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya İlçe Sosyal Güvenlik Merkezlerine müracaat edebilirler.(HABER: KENAN ONARAN)