Spordaki, beslenme ve antreman haricinde diğer önemli faktör dinlenmedir. Kaslar
antreman esnasında değil dinlenme zamanlarında güçlenir ve gelişirler. Bölgesel
olarak ele alırsak; çalıştığımız kas grubunun ortalama 48 saat dinlenmesi
gerekmektedir. Program haricinde, daha çok güçlenir ve gelişirim umuduyla fazladan egzesizler
yapmak yarardan çok zarar yani katabolizma (kas kaybı) sağlayabilmektedir. Daha
önceden belirttiğimiz gibi super kompenzasyon denilen vücut tamlaması ya da
vücudun toparlanma süreci vardır. Aşırı çalışmak bu toparlanma süresini
azaltacağı gibi kaslarda yıkım etkisi (katabolizma) yapacak kortizol enzimini
de arttıracaktır. Bu durum ilerde sürantreman ya da sürmenaj denilen fiziksel ve psikolojik yorgunluğa sebep
olacaktır. Eger ki çalışılan programın sonunda yorgunluk ve kaslarda doygunluk
hissedilmiyorsa o uygulanan program kesinlikle hatalar içermektedir.
Genelde vücut geliştirme sporunda en çok yapılan
hatalardan biri de bir bölgeyi gereğinden fazla hedef alarak yüklemeler
yapmaktır. Mesela kas denilince herkesin aklına pazı(biceps) kası gelmektedir.
Herkes sadece büyük, hacimli biceps kasının olmasını ister. Bu yüzden iki günde
bir kol antrenmanı yapılır. Halbuki son derece yanlış bir çalışma sistemidir.
Çalışan kasın antrenmandan daha çok dinlenmeye ihtiyacı vardır. Kas çalıştıkça
değil, doğru çalıştırılıp yeteri kadar dinlendikçe gelişir. Aynı bölgeyi hafta
içerisinde defalarca çalışmanın hatta gün içerisinde defalarca yapılmasının ne
gibi zararı olur? diye bir soru akla gelebilir. Bu durumun Kas
yaralanmalarından tutun, tendon yırtılmalarına, o bölgedeki deri
çatlaklıklarına kadar birçok zararı olabilmektedir. Unutmayın, bu sporu
sağlığınız için yapıyorsunuz. Her kas bölgesini ayarında ve dozajında
çalıştırılması gerekmektedir. En ufak bir sakatlığın maalesef ki bu sporda sizi
geriye doğru götüreceğini unutmayın!
Mesela; sağ el bileğiniz çatladı veya kırıldı!
Yapamayacağınız hareketleri saymaktansa yapabileceğiniz hareketleri söylemek
daha mantıklı olur, o da sadece belirli bacak hareketleriyle sınırlı. Sadece
bilek sakatlanması değil buna omuz bölgesini veya diğer bölgeleri de dahil
edebiliriz Her bir bölgeniz vücudunuzun
bütünü için gerekli. Sakatlanma riski olmasa bile her bölgeyi orantılı bir
şekilde çalışmak gerekmektedir. Hiç düşünebiliyor musunuz devasa bir sırt
bölgesi ama küçücük göğüs bölgesi veya iri kollar ama küçük omuzlar… Bu sporda vücudumuzu biz inşa ediyoruz nasıl
olacağını biz belirliyoruz ve bu konuda da bir nevi mimar görevi görüyoruz.
Tabi bu belirtilen orantılı bir şekilde vücudunu geliştirmek isteyenler için.
Sadece kilolarından, yağlarından kurtulmak isteyenler için değil!
Dinlenmenin Süresi ve
Oksijenin Önemi:
Dinlenme süresi ne kadar olmalı? Tüm otoritelerin ortak
görüşü sağlık açısından 7 saattir. Bu süre sporcular(yapılan antrenman
yoğunluğuna göre) için 8-9 saat arası değişmektedir. Vücudun istediği en
önemli dinlenme evresi tabii ki uykudur. Ama asla gözardı edilmemesi gereken
diğer bir etken de temiz hava yani oksijendir. Oksijenin faydaları bir insan
için hele ki bir sporcu için asla gözardı edilemez; Enerji artırır, Kas problemleri ve yarışmacı
sporcu performansının arttırır, dayanıklılık gelişiminin sağlaması gibi sporla
ilgili faydaları olduğu gibi eksikliğinde; tüm vücutta güçsüzlük, aşırı
yorgunluk ve bitkinlik, kas ağrıları, akciğer problemleri gibi nedenlere vesile
olabilmektedir.
Beslenmenin, Dinlenmenin ve bir sonraki konu başlığı olan
doğru antrenmanında kaliteli bir şekilde yapılması gerekmektedir. Burada
dinlenmeden bahsetmek istediğim her fırsatta uyumak değil, başınızı koyduğunuz
yastıktan, yatağınıza kadar hatta ve en önemlisi soluyup ciğerlerine giren
temiz havanın oksijenin kaliteli olmasından bahsetmeye çalışıyorum.
Kısacası; unutulmamalıdır ki; kas antrenman yaptıkça
değil, evde tv seyrederken, uyurken yani vücudunuzu dinlendirirken gelişir!