Çalışanlar işe
girdikten birkaç yıl sonra ne zaman emekli olacaklarını hesaplamaya başlarlar.
Akşam'dan Okan Güray Bülbül'ün köşe yazısına göre ancak genellikle normal
emeklilik için gerekli şartlar hesaplanır ve buna göre bir plan yapılır. Bunun
yanında bir de yaştan emeklilik hakkı söz konusudur. Yaştan emeklilikte daha
düşük prim ödeyerek emekli olunur. 10 yıl çalışan bir kişi yaştan emekli olma
hakkına sahip olabilir. Ancak bunun için erken yaşta sigortalı olmak gerekir.
Peki kimler hangi yaşta ve nasıl yaştan emekli olabilirler?
PRİM GÜNÜ DOLMAMIŞSA...
Yaştan emeklilik, belirli bir yaşa gelmiş ve normal emeklilik için gerekli prim
ödeme sayısını dolduramamış kişilere sağlanan bir haktır. Prim ödeme gün sayısı
yetmeyen ve bu nedenle emekli olamayan ancak yaşı nedeniyle prim ödeme gün
sayısını tamamlama imkanı kalmamış kişiler yaştan emeklilik hakkından
yararlanabilirler.
ŞARTLARI NELER?
Yaştan emeklilik şartları ilk kez sigortalı olunan tarihe göre
farklılaşmaktadır. 9 Eylül 1981'den önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar ve
yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan kadınlar 50 yaşında
ve 3 bin 600 prim günüyle emekli olabilirler. Diğer yandan 9 Eylül 1976'dan
önce ilk kez sigortalı olmuş erkekler ve yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl
sigortalılığı bulunan erkekler 55 yaşında ve 3 bin 600 gün primle emekli olabilirler.
KONTROL ETMEK ÖNEMLİ
Bu tarihten sonra ilk kez sigortalı olmuş kişiler için de yaştan emeklilik
hakkı bulunmaktadır. Ancak bu hakkın kullanılabilmesi için gerekli yaş şartı
yükselmektedir. Çalışanların mutlaka özellikle ilk başladıkları işyerlerinde
sigortalarının yatırıldığını kontrol etmeleri gerekir.
DAHA DÜŞÜK PRİMLE
Belirli bir yaşın üzerindeki kişiler için bazen çalışmaya devam etmek yerine
yaşı bekleyerek daha düşük primle emekli olmak mantıklı olabilir. Özellikle
yurtdışı borçlanmasıyla emeklilikte yaştan emekli olmak daha az borçlanma
yapılması anlamına gelir.
15 YILLIK SİGORTALILIK ŞARTI
Daha geç sigortalı olan kişiler de 10 yılla, yani 3 bin 600 günle emekli olma
hakkına sahipler. Ancak bunun için yalnızca 3 bin 600 prim günü yeterli değil.
Aynı zamanda 15 yıllık sigortalılık şartı da söz konusudur. Diğer yandan daha
geç sigortalı olan kişilerin yaş haddinde de yükselme olur. Örneğin ilk kez 1
Ocak 1990'da sigortalı olmuş bir erkek çalışan 3.600 gün primini 1 Ocak 2017’de
dolduracaksa 15 yıllık sigortalılık süresi ve 60 yaşını doldurmak şartıyla
yaştan emekli olabilecektir.
YORUMLAR