Birbirinden
bağımsız zannedilen bazı kanserlerin oluşumunda aslında ortak genlerde
bozukluklar ortaya çıktığını ve meme, prostat kanseri gibi kanserlerin birbirleriyle
ne türden yakın ilişkili olduğunu Hisar Intercontinental Hospital Üroloji Bölüm
Başkanı Prof. Dr. Sinan Ekici’den öğrendik.
Ailede meme kanseri varsa prostat
kanseri olma riski normale göre yüksek!
Meme
kanseri kadınlarda akciğer kanserinden sonra en sık görülen kanser türlerinden
biridir. Meme kanseri steroid hormon reseptörüne bağımlı bir kanser türü
olmakla birlikte %5-10’u kalıtsal özellik
taşımaktadır. Yakın zamanda yapılan çalışmalar da prostat spesifik antijen
(PSA) üretiminin steroid hormon reseptörüne bağımlı olduğunu ortaya koymuştur.
Uzun zamandır meme kanseri ve prostat kanseri arasında bir ilişki olabileceği
yönünde şüpheler vardı. Çünkü, bir ailede meme veya prostat kanseri varsa,
birinci derece akrabalarında da prostat veya meme kanseri görülme sıklığı
normalden yüksektir. Ayrıca ailesinde
meme kanseri olanlarda yumurtalık kanseri gelişme riski de yüksek
oranlardadır. Birinci derece akrabalarında meme
kanseri veya yumurtalık kanseri geni olan BRCA1 veya BRCA2 mutasyona uğramış
genleri taşıyanlarda, prostat kanseri gelişme riski normale göre yüksektir. Ayrıca
ileri evre prostat kanseri olan hastaların %15’inde BRCA1 ve BRCA2 genlerinde
mutasyonlar tespit edilmiştir. Bu bulgu aynı meme kanseri tedavisinde olduğu
gibi bu geni taşıyan prostat kanseri hastalarında da bu genleri hedefleyen
hedefe yönelik tedavi geliştirme yönünde ümitleri arttırmıştır.
Ailesinde kanser riski olanlar mutlaka
gen tarama testi yaptırılmalı
Birinci
derece akrabalarında kolon kanseri olanlarda da, prostat kanseri gelişme riski
artmaktadır.
Bu
bulgular, ailesinde meme, yumurtalık, kolon ve prostat kanseri
hastalarının ortaya çıkmasına neden olan genlerin tespit edilmesi, bu bozuk
genlere veya onların ürünlerine yönelik yeni tedavi yöntemlerinin
geliştirilmesini sağlayacaktır. Bu bulguların ortaya koyduğu pratik bir sonuç ise kanserli
bir hastanın tüm ailesinin olası kanserler açısından ele alınmasının
çok önemli olduğudur. Sadece bu bakış açısıyla bile erken kanser tanısı konulma
oranı artacaktır.
Kanserde erken tanı hayat kurtarıyor
Genlerinizi
ve genetik mirasınızı değiştirme şansınız yoktur. Ama akrabalarında meme,
yumurtalık, kolon veya prostat kanseri olanların genç yaşta bir uzman doktor kontrolüne
girmesinde ve önlemler alınmasında çok büyük fayda vardır. . Böylesi şüpheli
bir durumda, vücudun genetik olarak kanser türlerine ne kadar yatkın olduğu da
testler ile belirlenebiliyor. Ailesinde kanser hastalığı olan kişilerin mutlaka
bir sağlık kuruluşunda kişiye özel kanser ve gen tarama testi yaptırması,
kansere karşı alacağı en birinci yöntemlerden biridir. Çünkü, kanser erken tespit
edilebildiğinde
tedavi edilebilir bir hastalıktır.
YORUMLAR