Acıbadem Ankara Hastanesi Acil
Servis Sorumlu Hekimi Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Serkan Şener,çocukları ev kazalarına karşı koruyacak önerileri ve yapılacak ilk yardım
müdahalelerini anlattı.
1- Düşmemesi için yastık yetmez
Bebeklerin
acil servislere yüksek bir yerden veya yataktan düşme vakalarıyla sıklıkla
getirildiğini söyleyen Doç. Dr. Serkan Şener, bunun nedenini şöyle açıklıyor:
“Anne, baba veya bakıcı bebeği çoğunlukla yatağın üzerinde uyutuyor ve güvenli
olsun ve düşmesin diye yanına yastık koyduğunu söylüyor. Ancak bu doğru bir
yöntem değil. Bu noktada bebeğin düşmesini engelleyecek yandan koruyuculu ve
korkuluklu bebek yatağı kullanılmalı. Eğer illa yatak dışında bir yerde
yatırılması gerekiyorsa bu koltuk değil halı üzeri olmalıdır.” Anne babaları
bebeğin alt değişimi esnasında da dikkatli olmaları konusunda uyaran Doç. Dr.
Serkan Şener, bebeklerini yerden yüksek bir yere koymamalarını ya da mutlaka
yanlarından ayırmamalarını öneriyor.
2-
Ocaktaki yemeklere dikkat!
Anne
ve babaların özellikle ocak üzerinde pişen yemeğin yerine çok dikkat etmeleri
gerekiyor. Yemek yaparken, herhangi bir şey kaynatırken, dört gözlü ocakların
ön kısmı yerine arka gözleri tercih etmeye özen gösterin. Ayrıca yemeğinizi
pişirdikten sonra soğuması için ocağın üzerine değil, çocuğun ulaşamayacağı bir
yere koyun.
3- Deterjanları üst raflara koyun
Tuz
ruhu, çamaşır suyu gibi kimyasalları orijinal şişeleri dışında su, meyve suyu
ve süt gibi sık bilinen tüketilen ürün şişe ve kapları içinde saklamak ve
erişilebilir yerde bulundurmak sadece çocuklar için değil, yetişkinler için de
tehlikeli. Bu kimyasalları kazara içilmesi yemek borusunda ameliyatla
onarılması gereken ve bazen de geri dönüşümsüz hasarlara yol açabiliyor.
Çocuklar özellikle yürümeye başladıktan sonra her şeye daha kolay
erişebiliyorlar. Ayrıca meraklı yapılarından dolayı temizlik malzemelerini
kurcalayıp kapaklarını nasıl açacağını öğrenebiliyorlar. Doç. Dr. Serkan Şener,
o nedenle bu tür sıvıların saklandığı mutfak lavabosu altındaki dolaplardan
mutlaka çocukların erişemeyeceği yerlere kaldırılması gerektiğini vurguluyor.
Ayrıca altını çizerek, “Kimyasalları sık kullanılan bir içecek kabının içine koyma
alışkanlığından kesinlikle vazgeçilmeli!” diyor.
4-
Banyo paspasları kullanın
Banyoda
kazaya neden olabilecek noktalar; küvetin içi ve dışındaki ıslak zeminler ile
seramik ve fayans kısımlar. Buralardaki kazalardan korunmak için kayganlığı
engelleyecek plastik paspaslar ya da kuru tutmayı sağlayacak bez ve havlular
kullanmak, çocuk ya da erişkinlerin düşmesine bağlı kafa travmalarını önlemede
etkili oluyor. Banyosunda yüksek kenarlıklı küvet kullanan ailelerin de küvetin
her iki tarafında da kullanılabilecek seyyar basamaklar veya tutamaçlı
güvenlikli basamaklar kullanması öneriliyor.
5-
Ufak cisimleri ortadan kaldırın
Çocukların
altıncı aydan itibaren başparmağını fonksiyonel olarak kullanmaya başlaması
kıskaç hareketiyle ojeleri tutmaya başlaması, kavrama yeteneğini kazanması
anlamına geliyor. Kavrama yeteneğinin kazanılması ile çocuk oral dönemde yani
yeme içmenin daha ön planda olduğu dönemde her şeyi ağzına götürmek istiyor. Bu
noktada evdeki her şeye onun gözüyle bakmaya ve etrafta ufak cisimler
bırakmamaya dikkat edilmeli. Bebeklere özel sandalyelerle ve onların içi
tarafına yerleştirilmiş yastıklarla etrafı korunaklı oyun parkları oluşturarak
onlara güvenli oyun alanları oluşturulabilir.
6-
Boğazına bir şey kaçtıysa!
Bebekleri emzirdikten sonra hemen yatırmak yerine gazını çıkarmak, kusmuk veya mide içeriğinin hava yoluna kaçmasını engelliyor. Çocuklarda ise solunum yolu tıkanmalarına yutulan yabancı cisimler neden oluyor. Örneğin 8 yaşın altındaki çocuklarda ses çıkmıyor, öksürmüyor ve morarma oluyorsa bu tam hava yolu tıkanıklığa işaret! Doç. Dr. Serkan Şener, bu durumda yapılacak ilk müdahaleyi şöyle açıklıyor: “Sağlık ekiplerinin müdahalesini beklemeden 1 yaş altındaki bebeği karnının üzerine kolumuzun üstünde pozisyon verip çocuğu hafifçe öne eğip sırtına 5 kez sertçe vurmak gerekiyor. Yabancı cisim ancak ağız içerisinde görülüyorsa parmakla çekip çıkarmak gerekiyor. Eğer görünmüyorsa çocuğun ağzına parmak sokmak cismi daha da içeri ittirmeye sebep olabileceği için tehlikeli oluyor. Eğer yabancı cisim hala yoksa 5 kez daha aynı teknikle sırta vurup sonrasında Temel Yaşam Desteği uygulanmaya başlanabilir.”
7-
Yanıkları soğuk suya tutun
Yanıklarda,
öncelikle yanığa sebep olan madde cilt üzerinden uzaklaştırılmalı ve yanan
bölge 10 dakika soğuk suyun altında tutulmalı. Bunun tek istisnası eğer yanan
madde cilde yapışmışsa uzaklaştırmaya çalışılmamalı. Sonra temiz bir bezle
bölgenin üstü örtülmeli ve sağlık merkezlerine başvurulmalı. Sıcak gibi aşırı
soğuk da yanığa sebep olacağından yanık bölgesine direk buz uygulamayın.
8-
Kırık kemiği oynatmayın
Sık
yapılan ilk yardım hatalarından biri; kırılan kemiği yerine oturtmaya çalışmak
veya deri dışındaki kemik çıkıntılarını içeriye sokmaya çalışmak. Bu kişide
daha fazla ağrıya sebep olacağı gibi yumuşak dokuda da hasarlara sebebiyet
veriyor. Kırık eğer deri altında ise kapalı kırık olarak tanımlanıyor. Bu
durumda torbanın içerisine yerleştirdiğiniz buzu temiz bir beze sararak soğuk
müdahale yapabilirsiniz. Ancak açık yara bulunan kırıklarda, kişi yara üzerine
temiz bir bez örterek sağlık merkezine ulaştırılmalı.
9-
Başını arkaya atmayın
Burun kanamalarında baş öne eğilmeli ve kemiğin bitip kıkırdağın başladığı noktaya başparmak ve işaret parmağı ile beş dakika bastırılmalı. Kemiğin başladığı yere soğuk uygulama yapmak, burun damarlarının büzüşüp kanama miktarının azalmasına yardım ediyor. Hala kanama devam ediyorsa buruna basılı tutarak, en yakındaki bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı.
YORUMLAR