Geçtiğimiz milletvekili seçimlerinde siyasi partilerin vatandaşlara çeşitli vaatleri vardı. Bu vaatlerin başında da bütün siyasi partilerin asgari ücrete zam sözü geliyordu. 1 Kasım seçimlerinde asgari ücreti bin 300 lira yapacağı sözünü veren AK Parti’nin tek başına güçlü bir şekilde iktidara gelmesi, asgari ücretle çalışanları sevindirmişti. Yaklaşık 6 milyon asgari ücretli vatandaşın yanında işveren ve primleri tahsil eden Sosyal Güvenlik Kurumu’nu yakından ilgilendiren asgari ücretin artışıyla, beraberinde yaşanacak gelişmeleri konu edinen bir yazı kaleme alan SGK Yazarı Elma, bu yazısında; asgari ücrette yapılması planlanan artışın SGK’nın sigortalılardan tahsil ettiği primleri, borçlanma tutarlarını ve uyguladığı idari para cezası tutarlarını nasıl etkileyeceğini inceledi.
Elma, söz konudu yazısında, “Bilindiği üzere asgari ücret, bu ücretle çalışan yaklaşık 6 milyon işçiye ek olarak hem işverenleri hem de tahsil ettiği primlerinin hesaplanmasına esas ana kriter olması itibariyle SGK’yı yakından ilgilendirmektedir. Asgari ücrette meydana gelecek artış, primleri ve idari para cezalarını da artıracaktır” dedi.
Şu anda 1 Temmuz 2015 ile 31 Aralık 2015 tarihleri aralığında uygulanmakta olan asgari ücretin brüt tutarının bin 273,50 TL, net asgari ücretin ise bin TL olduğunu belirten Elma, şu ifadelere yer verdi: “Herhangi bir teşvikten faydalanmadığı varsayılan bir işverenin yüzde 20,5’lik sigorta primi işveren payının dâhil edilmesiyle birlikte asgari ücretin işverene maliyeti bin 560 TL’yi bulmaktadır. Bilindiği üzere 5198 sayılı Kanunla sigorta primi alınmasına esas prime esas kazanç alt sınırı 1 Temmuz 2004 tarihinden başlamak üzere asgari ücrete eşitlenmiştir. SGK tarafından primler ve idari para cezaları hesap edilirken asgari ücretin brüt tutarı olan bin 273,50 TL baz alınmaktadır. Şu anda bin TL olan net asgari ücretin bin 300 TL’ye yükseltilmesi yüzde 30’luk bir artış anlamına gelmektedir. Asgari ücretin netinin bin 300 TL’ye yükseltilmesi halinde brüt asgari ücret bekâr bir çalışan için ortalama bin 800 TL olacaktır. Halen bin TL olan asgari ücretin netinin bin 300 TL’ye yükseltilmesi halinde sigortalıların ödeyeceği prim tutarı TL olarak 22 TL ila 182 TL arasında, oran olarak ise yüzde 41 ila yüde 48 arasında değişen oranlarda artacaktır.”
Borçlanmalar nasıl etkilenecek?
Asgari ücrete göre hesaplanan yurt içi ve yurt dışı günlük borçlanma tutarlarında, 5,61 TL’lik bir artış yaşanacağını ifade eden SGK Yazarı Ramazan Elma, günlük borçlanma tutarlarını şöyle açıkladı: “Şu andaki bir günlük borçlanma bedeli; askerlik, doğum, analık, usta öğretici vb. borçlanmalar 13,584 TL iken asgari ücretin netinin bin 300 TL’ye yükseltilmesi halinde ödeyeceği bir günlük borçlanma bedeli 19,20 TL olacak. Yani, 5,61 TL’lik bir artış yaşanacak. Yurt dışı borçlanmalar da aynı şekilde gerçekleşecek. 18 ay askerlik borçlanması yapmak isteyen birinin ve 7 bin 200 gün yurtdışı borçlanması yapmak suretiyle emekli olacak birinin artış sonrasında ödeyeceği borçlanma tutarında meydana gelecek olan artış ise şöyle: Kişinin şu anda ödeyeceği tutar 13,584 TL X 540 gün = 7 bin 335,36 TL iken; asgari ücretin netinin bin 300 TL’ye yükseltilmesi halinde ödeyeceği tutar 19,20 TL X 540 gün = 10 bin 368 TL olarak gerçekleşecek. 3 bin 032,64 TL, bir artış yaşanacak. Yurtdışı borçlanmalarında ise kişinin şu anda ödeyeceği tutar 13,584 TL X 7 bin 200 gün = 97 bin 804,80 TL iken; asgari ücretin netinin bin 300 TL’ye yükseltilmesi halinde ödeyeceği tutar 19,20 TL X 7 bin 200 gün = 138 bin 240 TL olacak. 40 bin 435,20 TL’lik bir artış yaşanmış olacak.”
Borçlanma yapacaklar acele etmeli!
Asgari ücrete yapılacak zammın 1 Ocak 2016 tarihi itibariyle uygulanmaya başlanacağından askerlik borçlanması yapacak olanların bu tarihe kadar SGK’ya başvurmaları gerektiğini dile getiren Elma, şu ifadelere yer verdi: “Görüleceği üzere asgari ücretin netinin bin 300 TL’ye yükseltilmesi 18 ay askerlik borçlanması yapmak isteyen birinin ödeyeceği tutarı 3 bin 032,64 TL, 7 bin 200 gün yurtdışı borçlanması yapmak isteyen birinin ise ödeyeceği tutarı 40 bin 435,30 TL yükseltecektir. Asgari ücrette yapılacak olan artış 1 Ocak 2016 tarihi itibariyle yürürlüğe gireceğinden bundan dolayı borçlanma yapmak isteyenlerin 31 Aralık 2015 tarihine kadar borçlanma yapmak için SGK’ya başvurmaları menfaatlerine olacaktır.”
İdari para cezalarında artış olacak!
Yazısında idari para cezalarında da artışlar yaşanacağını kaydeden Elma, “5510 sayılı Kanunda belirtilen yükümlülüklerini getirmeyen sorumlulara idari para cezası hesaplanırken yine bir aylık brüt asgari ücret baz alınmaktadır. Örneğin, Sigortalı İşe Giriş Bildirgesini yasal süresinde vermeyenlere 1 asgari ücret tutarında, bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanların İşyeri Bildirgesini yasal süresinde vermemeleri halinde asgari ücretin 3 katı tutarında idari para cezası uygulanmaktadır. Asgari ücretin brüt bin 800 TL’ye yükseltilmesi SGK tarafından uygulanan idari para cezalarında da ciddi oranda artış anlamına gelecektir” ifadelerini kullandı.
Gelir vergisi oranlarında indirim yapılmalı!
Yazısında, asgari ücrete yapılacak artışın bu artıştan faydalanacak vatandaşlar için yükümlülükler de getirdiğini bildiren Elma, gelir vergisi oranlarında indirim yapılması gerektiğine işaret ederek şu çözüm önerisini sundu: “Bilindiği üzere SGK primleri hem işçilerden hem de işverenlerden değişen oranlarda tahsil edilmektedir. Ödenecek olan primlerin tutarı asgari ücrete göre hesaplandığından; asgari ücretin neti bin 300 TL’ye çıkarıldığı zaman ödenecek SGK primleri, borçlanma tutarları ve idari para cezası tutarları da otomatik olarak artacaktır. Çözüm önerisi olarak; asgari ücrette hedeflenen artışın, asgari ücretin brüt tutarını astronomik olarak arttırmak yerine, asgari ücretten alınan prim oranların düşürülmesi ve sigortalılardan tahsil edilen gelir vergisi oranlarında indirim yapılması şeklinde yapılması da önemli bir seçenek olarak değerlendirilebilir. Şu anda alt sınır üzerinden prim ödenen normal bir SSK (4/A) sigortalısından işsizlik sigortası hariç yüzde 34,5 oranında işçi ve işveren hissesi dâhil olmak üzere prim alınmaktadır. Bu prim oranının örneğin yüzde 20’ye düşürülmesi halinde asgari ücret alan bir işçinin maaşında yüzde 14,5’lik oransal bir artış meydana gelecektir. Buna ek olarak yüzde 15 oranında tahsil edilen gelir vergisinin asgari ücretlide yüzde 10’a düşürülmesiyle birlikte toplamda oran olarak yüzde 19,5’lik bir artış sağlanmış olacaktır. Buna birde her yıl yapılan ortalama yüzde 10’luk asgari ücret artışını eklediğimizde hedeflenen bin 300 TL’lik net asgari ücrete, asgari ücretin brüt tutarını alınacak olan prim tutarlarını yükseltmeden ulaşılmış olunacaktır.”
Gelir vergisinde yapılacak indirim kayıtlı istihdamı teşvik eder!
Gelir vergisinde yapılacak indirim ile kayıtlı istihdamın teşvik edileceğinin altını çizen Elma, “Alınacak prim oranlarının ve tahsil edilen gelir vergisi oranlarının düşürülmesi sayesinde hedeflenen bin 300 TL’lik net asgari ücrete bu yolla rahatlıkla ulaşılabilir. Hem de bu sayede; vatandaşlarımızın ödeyecekleri prim tutarları, idari para cezası tutarları ve borçlanma tutarlarında ciddi bir artış engellenmiş olunur. Ayrıca prim tutarlarının düşürülmesiyle birlikte kayıtlı istihdam teşvik edilmiş olunur ve kayıtdışılık önlenir” ifadelerini kullandı.
YORUMLAR