Karpal Tünel Sendromu nedir?
Karpal tünel, el bileğinorta
bölümünde bulunan kemik ve bağlardan oluşan dar bir geçittir. Başparmakla
birlikte 2 ve 3.parmaktaki hareketi ve hissetmeyisağlayan medyan sinir, bu
kanaldan parmaklarımızı büken, elimizi yumruk yapabilmemizi tutma ve
kavramamızı sağlayan tendonlarla birlikte geçer. Bu kanalın üzerini örten bağ
genişleyip şişerse; dar ve sert olankarpaltünelde medyansinirisıkıştırarak elin
ilk 3 parmağında hissizlik, karıncalanma, güçsüzlük veya ağrıya neden olabilir.
Bu belirtiler bir veya iki elde olabilir; genellikle en çok kullanılan elde
önce gelişir. İlk olarak 1800 yılların ortalarında tanımlanmıştır. Kadınlarda
erkeklere göre 3/1 oranında daha sık görülür.
Kimler risk altındadır?
30-50 yaş aralığında
daha sık görülür. Özellikle bilgisayar başında saatlerce zaman geçiren,veri
girişi yapan, uzun süre kulağında telefon tutan, uzun süre direksiyon kullanan
kişilerde daha çok görüldüğü konusunda yaygın bir inanç olsa da; montaj hattı
gibi titreşimli el aletlerini sık kullanan, ellerini havada yüksekte tutan
kişilerde görülme riski daha yüksektir. Ayrıca diyabet, gut, hipotiroid,
romatoidartrit gibi bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileyen kronik
hastalıkları olan kişilerde, hamilelerde,
ikiz bebekleri olan ve bunları sürekli kucağında taşımak durumunda
kalanlarda, bilek burkulması ya da kırılması yaşayanlarda da sık görülür.
Bu belirtileri dikkate alın!
· Ağrı ve karıncalanma:Karpal Tünel yavaş gelişir. Önceleri, gece
veya sabahları uyandığınızda ağrı, uyuşma, acı, karıncalanma fark edersiniz.
Gün boyunca, telefon veya kitap gibi şeyleri tutarken veya sürüş sırasında yanma,
ağrı veya karıncalanma hissedebilirsiniz. Parmaklarınızı sallamak veya hareket
ettirmek ilk zamanlarda yakınmaların geçmesinde genellikle yardımcı olur.
· Zayıflık:KarpalTünel Sendromu ilerledikçe başparmak,
işaret ve orta parmakta güçsüzlük fark etmeye başlayabilirsiniz. Özellikle
elinizi yumruk yaparken ya da herhangi bir küçük cismi kavramaya çalışırken
zorlanma ya da bir anda tutamayarak elinizden düşürme, gömlek düğmelemek gibi
basit şeyleri yapamama gibi problemler yaşayabilirsiniz. Daha ileri evrede
başparmak kökündeki kaslarda erime olabilir.
· Duyarlılık sorunları:Karpal Tünel Sendromu ellerde hissizlik de
yaratabilir. Şişkinlik olmamasına rağmen parmakları şişmiş gibi hisseden bazı kişiler,
sıcak ve soğuğu, ayırt etmekte zorlanabilir.
Bazen başka
hastalıkların belirtileri de Karpal Tünel Sendromu’nun belirtilerine
benzeyebilir. Şikayetlerin gerçek nedeninin ortaya çıkması için hekiminizin
önereceği testlerle diğer problemlerin ekarte edilmesi gerekir. Bunlar;
· Kas,
bağ veya tendon hasarları,
· Başparmak
veya bilek artriti,
· Kırılma
gibi bilek hasarı,
· Boyun
omurgaları arasında sinir kökü sıkışması,
· Diyabetik
nöropati gibi sinir problemleridir.
Karpal Tünel Sendromu önlenebilir
mi?
Karpal tünel sendromunu
önlemenin kesin yolu bulunmamakla birlikte;
· Çalışma
alanınızı ergonomik şekilde düzenleme,
· El
ve bileklerinizi düzenli hareket ettirme,
· Masa
başında çalışıyorsanız kol ve bacaklarınızı uzun süre sabit tutmaktan kaçınma,
· Ellerinizi
sıcak tutma (Soğuk eller, ağrı ve sertliğinizi daha da kötüleştirebilir),
· El
ve bileklerinize yüklenmeden iş yapma,
· Tekrarlanan
hareket gerektiren, titreşimli işlerden uzak durmaya çalışma gibi önlemlerle
şikayetlerinizi azaltmanız mümkündür.
Karpal Tünel Sendromu’nun belirtilerini
dikkate alarak erken dönemde yakalarsanız, bilek desteği ve ağrı kesiciler gibi
daha basit seçeneklerle şikayetlerinizi azaltabilirsiniz. Bileğinizin üzerine
çok fazla stres veya kuvvet yüklememeye çalışın.Çoğu kişi bileklerini bükerek
uyur. Bu medyan sinir üzerine baskı yapar. Hekiminizin önerisiyle takacağınız
bir bileklik, bileğinizi düz bir konumda tutacağı için; gün boyunca, özellikle
alevlenmeleri tetikleyebilecek aktiviteler sırasında bileğinizi koruyabilir.
Bilekliği çıkardıktan sonra bileklerinizi normalde olduğu gibi hareket
ettirmeye dikkat edin. Bu kaslarınızın gevşek ve güçlü olmasına yardımcı olur.Yapılan
araştırmalara göre; gece bileklik kullanımı Karpal Tünel Sendromu’nun
tedavisinde önemli bir rol oynamaktadır.
Ne zaman ameliyat gerekebilir?
Bütün önlemleri aldığınız halde tekrarlanan
hareketler veya bileğinizde fazla zorlanma,semptomlarınızı daha da
kötüleştirebilir ve ameliyat gerekebilir. Ağrı, acı, uyuşma ve karıncalanma kol ve omuza kadar yayılabilir. Tedavi
edilmezse, zamanla başparmağınızdaki kasların erimesine yol açabilir. Genellikle
lokal anestezi altında Karpal tünelin üstündeki bağ, basıncı azaltmak için
kesilir. İyileşen bağ, Karpal tünelde daha geniş bir alana izin verecektir.
Ameliyattan hemen sonra, elinizi kalbinizin üzerine kaldırarak ve
parmaklarınızı sık sık hareket ettirerek rahatlayabilirsiniz. Bir miktar şişme
ve sertlik olabilir; ancak ameliyatlı eliniziameliyattan bir gün sonra çok
yormadan kullanmaya devam edebilirsiniz. Ağrı ve zayıflık genellikle
ameliyattan sonraki 2-3 ay içinde düzelir, ancak tamamen iyileşmesi altı aydan
bir yıla kadar sürebilir.
YORUMLAR