Damar
tıkanıklığının veya darlığının belirtileri nelerdir?
Koroner damarın içinde yer alan yağ ve kireçten oluşan aterosklerotik
plak belli bir darlık seviyesine ulaştığında kalp kasının beslenmesi bozulur. Kalp
kasına yeterli kan ve oksijen ulaşamadığı zaman bazı tipik belirtiler
oluşabilir. Hastaların en sık vurguladığı belirti yol yürürken veya merdiven
çıkarken göğüs kafesinin orta veya sol tarafında bir yumruk tarzında veya daha
geniş bir alanda, baskı veya sıkışma tarzında bir ağrı hissidir. Bazı
hastalarda bu his çeneye, sırta veya sol kola yansıyabilir. Bu belirtiler bazen
çok hafif şiddette olabilirken bazen çok belirgin olabilir. Kalp damar
hastalığı olan pek çok hastada bu tipik belirti olmayabilir, bazen efor
esnasında nefes nefese kalma veya erken yorulma bu hastalığın ilk sinyalini
verebilir. Bazı hastalarda ise hiç belirti vermeden, sessiz ve sinsi bir şekilde
de ilerleyebilir ve kendini ilk olarak bir kalp krizi ile gösterebilir.
Şiddetli göğüste sıkışma hissi ile beraber, nefes darlığı, soğuk terleme ve
baygınlık hissi eşlik edebilir. Böyle bir tablo geliştiğinde mutlaka en hızlı
şekilde, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.
Damar tıkanıklığı
tedavi edilmezse ne olur?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyada en
öldürücü hastalıklar listesinde kalp ve damar hastalıkları en önde gelen
hastalık olarak kabul edilmektedir. Koroner damarların daralmaya başlamış
olması, gelecekte bir kalp krizine yol açabileceği gibi, ani ölümle de
sonuçlanabilir. Anne, baba veya kardeşlerinde kalp hastalığı olanlar, şeker
hastalığı, hipertansiyon veya kolesterol yüksekliği olan veya sigara tüketen
kişiler kalp damar hastalığı ile daha erken yaşlarda tanışır. Diğerlerine göre artmış
riski olan bu gruptaki hastaların kalp-damar hastalığı yönünden daha titizlikle
ve daha sık kontrolleri yapılmalıdır. Araştırmalar şeker hastalığı olanlarda
kalp krizi riskinin yaklaşık dört kat arttığını gösteriyor. Şeker hastalarının
kalp-damar hastası olarak baştan kabul edilip tedavilerinin mutlaka kardiyoloji
uzmanı ile düzenli gözden geçirilmesi bu riski azaltmak için çok önemlidir.
Kalp krizi geçiren hastalar, erken bir müdahale ile kurtarılabilirken, bazı
hastalarda ölüm ile sonuçlanabilir veya kalp dokusunda ağır hasarlar meydana
gelip kalp yetmezliği ile mücadele etmek zorunda kalabilir. Bu nedenle esas
amaç kalp-damar hastalığını erken evrede, henüz bir kalp krizi oluşmadan teşhis
etmek ve gerekli önlemleri almaktır.
Damar tıkanıklığı
hangi hastalıklara yol açar?
Damar tıkanıklığı kalp krizlerine, kalp yetmezliğine,
ritim düzensizliklerine ve ölüme yol açabilir. Damar tıkanıklığı ve darlıkları
günümüz teknolojisi ile erken evrelerde teşhis edilebilir. Kardiyoloji
uzmanları hastaların risk profiline göre, tedaviye erken dönemlerde
başlayabilmekte, pek çok gelişmiş tetkik yöntemi ile hastalığın ciddiyetini
belirleyebilmektedir.
Eriyen stent hangi
durumlarda kullanılabiliyor?
Günümüzde metal veya ilaçlı metal stentlerin
kullanılabildiği hemen tüm hastalarda eriyebilen stentleri kullanmak
düşünülebilir. Bazı hastalarda ise ek avantajları vardır. İlk kez stent
kullanılacak hastalar için önerilir. İleride aynı bölgeye bir tedavi girişimini
kolaylaştırır. Özellikler genç hastalar
daha çok fayda görür. Gelecekte işlem tekrarı ihtimali yüksek olan hastalara
tercih edilmelidir. Risk faktörleri olan hastalarda yeniden daralma ve
tedavinin tekrarı göz ardı edilmemelidir. Dolayısıyla metal stentlerin üzerine
yeniden metal stent uygulamak hatta bazen 3. kez stent uygulamak gerekebilir.
Özellikle şeker hastalığı, hipertansiyon, sigara, kolesterol yüksekliği ve
ailede kalp hastalığı öyküsü olması bu ihtimali arttırır. Stent konulan hasta
bölgenin takibinde standart anjiyografi yerine koroner tomografi kullanılabilir,
dolayısıyla hasta konforu ve emniyeti artar. Metal alerjisi olan hastalara
metal stent uygulanması tekrar daralma olasılığını arttırır. Koroner bypass
ameliyatına uygun yapıda olmayan ince yapılı damarlara ve uzun hastalıklı
bölgelere uygulanması mümkündür.
Eriyen stentlerin
avantajları nedir?
· Koroner damarın stente ihtiyacı kısa sürelidir.
Görevini tamamladıktan sonra damarda kalmasının bir avantajı yoktur.
· Stent eridikten sonra geriye normal fonksiyonlu
bir damar yapısı kalır. İleride yapılacak tedavilere engel oluşturmaz.
· Bazen stentli bölgeye yeniden stent koymak veya
bypass operasyonu gerektiğinde zorluklar az da olsa yaşanabilir.
· Kan sulandırıcı kullanım süresi azalır.
· Metal stent konulan bölgenin tomografi ile incelenmesi mümkün değildir. Halbuki eriyebilen stent konulan damarlar koroner tomografi ile görüntülenme şansına sahiptir. Yaşam kalitesini arttırır.
YORUMLAR