Türkiye’de en çok konuşulan konulardan biri olan Suriyeli sığınmacıların istihdamına ilişkin birçok sorun; Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik ile aşılıyor. Artık Suriyeli sığınmacılar, çalışma izni alarak; işyeri açabilecekler, İŞKUR’un hazırladığı programlardan yararlanabilecekler. Geçici koruma kapsamındaki yabancıların çalışma izni için başvuruda bulunmalarına olanak tanıyan yönetmelik, bu kişilerin istihdamına ilişkin ilke ve esasları belirliyor. Kahramanmaraş’ta, 80 bin civarında bir nüfusa sahip olan Suriyeli mülteciler, yeni yönetmelikle beraber; özellikle tekstil fabrikalarındaki işçi açığını kapatabilecek. Bu, mültecilerin kayıtlı ekonomiye yönlendirilmeleri için böyle bir yönetmeliğin lüzumlu olduğunu ifade eden Çalışma ve İş Kurumu Kahramanmaraş İl Müdürü Ali Yüce, Kahramanmaraş’ta “iş beğenmeme” nedeniyle fabrikalarda oluşan işçi açığının bu sayede kapanabileceğini söyledi.
Bu yönetmeliğin beklenen bir gelişme olduğunu kaydeden İŞKUR İl Müdürü Ali Yüce, “Tabii ülkenin iki tane seçime girmesi ile beraber bu süreç biraz uzadı. Biz, bunu Ticaret Odası ile de meslek örgütleriyle de görüşüyorduk. Hükümetin de gündemindeydi. Maalesef Suriye'deki istemediğimiz gelişmelerden dolayı oradaki soydaşlarımız, Müslüman kardeşlerimiz, zorunlu bir göçe tabi tutuldular. Bu insanlar, ülkemize geldiler. Şartları da ortada. Tabii bizim gibi bir insan gibi bir işe bir sosyal güvenceye ihtiyacı vardı. Onu da geçtik. İnsanı çadıra koyarsan sürekli ne yapacak? Deşarj olmaya ihtiyacı var, insanın” dedi.
YÖNETMELİK KAHRAMANMARAŞ’A YARADI
Kahramanmaraş'ta ve çevre illerde sanayisi iyi olan şehirler için çok isabetli bir uygulama olduğunu dile getiren Yüce, şöyle konuştu: “Şu anda Kahramanmaraş'ta, tekstilde özellikle, işçi ihtiyacını karşılayamıyorduk. Bu insanlar da buradaysa, böyle bir iş gücü de varsa, böyle bir imkan da varsa, bu insanların iş gücünden faydalanıp, ülke ekonomisine katkıda bulunmaları, katma değer yaratmalarını, üretmelerini sağlamak gerekir. Bence üretimlerinden yararlanmak kadar doğal bir şey yoktur. Bu yönetmelik, iş gücü açığımızı karşılayacak. Hem bu insanlar bir sosyal güvenceye, işe, aşa kavuşacaklar. Hükümetimiz de sağ olsun bunu düşünerek; bu Suriyeli vatandaşlarımızın çalışmalarına ilişkin bir düzenleme yaptı.”
6 AY İKAMET ŞARTI VAR
Yönetmeliğin, Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdiğini aktaran İŞKUR İl Müdürü Yüce, çıkan yönetmeliğe ilişkin şu bilgileri verdi: “Tabii yönetmelikten sonra usul ve esasları belirleyen ikinci talimatları bekliyoruz. Ama genel hatlarıyla 6 ay ikamet etme şartı arıyoruz. Burada, bir ayrıntı var. Herkes bulunduğu ilde, ikamet ettiği ilde çalışabilecek. Gaziantep'te bulunan bir Suriyeli vatandaş, Kahramanmaraş'ta iş var, diye gelip burada çalışamayacak. Bulunduğu yerde çalışabilmesi için de orada, 6 ay ikamet etmesi gerekiyor. İkinci ayrıntı ise işverenleri ilgilendiriyor. 1 ile 10 arasında çalışanı olan işyerleri için 1 kişi; 1 ile 100 kişi arasında çalıştıranlar da kadrosunda en fazla 10 Suriyeli vatandaşa yer verebilecek. Yani oran 1’e 10. Eğer 100 kişi çalıştırıyorsanız, en fazla 10 kişi Suriyeli çalıştırabileceksiniz.”
TÜRK VATANDAŞLARLA AYNI HAKLARA SAHİPLER!
Yönetmelikte, çalışma şartlarının, diğer Türk vatandaşlarla hiçbir farkı olmadığına değinen Yüce, şu ifadelere yer verdi: “Bu yönetmelik kapsamında Suriyeli vatandaşlarımız hem işbaşı eğitim programına başvurabilecek. Hem de kendi işyerini açıp vergi mükellefi olabilecek. 4817 Sayılı İş Kanununa tabirler tabiiler. Özlük hakları açısından, asgari ücretin altında çalıştırılamazlar. Yıllık izin, hafta sonu izni, çalışma saatleri açısından, Türklerle hiç bir farkı yok. Maaş olarak, özlük hakları olarak Türk vatandaşlarla aynı. Çalışma izni alınması ise şöyle olacak. Kişiye özgü çalışma izni diye bir müracaat yok. Sadece çalıştıracak işveren, kendi e devlet şifresiyle buna müracaat edebilecek. ‘Ben çalışacağım, çalışmak istiyorum’ derse; böyle bir uygulama yok. Önce işi bulacak, çalıştıracağı kişi adına, işveren müracaat edecek. Bunu da internet üzerinden, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın, Yabancılar Şube Müdürlüğü'ne e devlet şifresi ile istenen bilgileri dolduracak. Zaten burada Göç İdare Bilgi Sistemi de var. Burada iş, işverene düşüyor. Çalıştırmak istedikleri kişiler için müracaatları, e devlet üzerinden yapacaklar. Çalışmak isteyen kişiler de yine aynı şekilde çalışma izni almak için Bakanlığa müracaat edecekler.
TARIM VE HAYVANCILIKTA MUAFİYET VAR!
Tarım işlerinde ve hayvancılıkta çalışanlar için bir muafiyet belgesi alması gerektiğine vurgu yapan İl Müdürü Yüce, “Yani onlarda sigortalı olma şartı yok. Ama onlar da muafiyet belgesi alacak. Şuna da dikkat etmek gerekiyor. Suriyeli vatandaşların dışında, Kahramanmaraş'ta yaşayan diğer yabancılar da var. Iraklı, İranlı, Afganlar da var. Bu çıkan düzenleme sadece Suriye'den zorunlu göçe tabi tutulan vatandaşlar için. Bu yönetmelik öncesi Suriyeli çalıştıran işverene aylık 8 bin 750 lira kişi başına, ceza kesiliyordu. Bunda SSK’nın prim cezası bunun dışında. SSK da bundan önce kişi başı, aylık olarak, 2 asgari ücret bedelinde ceza kesiyordu” diye konuştu.
KAHRAMANMARAŞ’TA BUGÜN GAZETESİ / KENAN ONARAN
YORUMLAR