Emes Hastalığı diğer adıyla Multiple Skleroz, önemli bir
merkezi sinir sistemi hastalığıdır.
MS’in sebep olduğu görme
bozukluklarında tedavi nedir?
Optik nevrit, günler ya da aylar süren genelde tek
taraflı görme bozukluğuna yol açan bir rahatsızlıktır. Nadiren de olsa körlüğe
de yol açabilir. Onu önemli yapan şey, yıllar içinde MS’e dönüşebilme riskidir.
Tedavisinde kortizon temel seçenektir. Ancak asla ağızdan alınmamalıdır.
Mutlaka, damardan verilen tipi tercih edilmelidir. Aksi halde, MS olma riskini
artırır.
Emes atakları için önlem
alınabilir mi?
Düzenli yaşam, uygun beslenme, stresi azaltma ve iyi
uyku; MS atak sıklığı üzerinde olumlu etkiler gösterebilir. En önemli atak
azaltıcı yöntem, uygun tedaviye bağlı kalmaktır. Ancak hâlihazırda, MS
ataklarını tam olarak engelleyen bir yöntem yoktur.
Belden sıvı alınmadan MS
tanısı konulabilir mi?
Beyin omurilik sıvısı, berrak bir sıvı olup beyin ve
omurilik boyunca dolaşmakta ve beynin beslenmesi sağlanmaktadır. Bu sıvının
belden bir iğne ile girilip az miktarda alınması yoluyla, MS hastalığında en
korkulan tanı yöntemi uygulanmış olur. Aslında korkulacak bir yanı yoktur. Bir
uzman tarafından yapılıp kurallara uyulduğunda kan alma işleminden pek de
farklı değildir. Ancak, yüzde yüz MS tanısı koydurmaz. Tanısal doğruluğu yüzde
90’lara yakın olsa da hastalığın erken dönmelerinde ya da nadiren bir grup MS
hastasında sonuçlar negatif çıkar. Bu yüzden, özel durumlar dışında bu testin
yapılmasını istemeyen hastaları zorlamaya gerek yoktur. Diğer yöntemlerle de,
MS tanısı konulabilir.
MS ile unutkanlık arasında
bir ilişki var mıdır?
Unutkanlık MS’de sık görülür. MS hastalarının yaklaşık
yarısında şunlardan biri olabilir; unutkanlık, dikkat dağınıklığı ya da
bilişsel yetilerde azalma. Depresyon, sıklıkla MS hastalığına eşlik eder.
Depresyon da önemli bir unutkanlık nedenidir.
MS hastalığı idrar zorluğu
yapar mı?
İdrar yapma zorluğu MS hastalığının yüzde 5 inde
başlangıç belirtisidir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde MS hastalarının yüzde
80’inde bir tür idrar sorunu gelişir. İdrar yolları iltihabı, idrar depolama
zorlukları ve mesane boşaltım sorunları, en sık görülen bozukluklardır.
MS cinselliği etkiler mi?
MS sıklıkla cinsel işlev bozukluklarına neden olur. Bu
bazen doğrudan sinir sistemi bozukluklarından kaynaklanırken bazen de
psiko-sosyal sorunlar nedeniyle gelişir. Hastalığın yarattığı özgüven
eksiklikleri, cinsel işlev bozukluklarına sıklıkla yol açar. Kronik dönemde
MS’li kadınların yüzde 77’i, erkeklerin yüzde 90’nına yakınında cinsel işlev
sorunları gelişecektir. Bu sorunlar erkeklerde sıklıkla sertleşme ile ilgili iken,
kadınlarda sıklıkla orgazm ile ilgili olur. Mutlaka, ilgili uzmanla tüm
sorunların erken dönemde konuşulması gerekir.
Emes yutma bozukluğu yapar
mı?
MS hastalığında yutma zorlukları başlangıçta nadir olsa
da, hastalığın müzminleştiği dönemlerde hastaların yüzde 50’sinde bir tür yutma
bozukluğu gelişebilir. Beyin sapını etkileyen hasarlar, depresyon, solunum
işlevlerinde bozulmaya neden olan durumlar; yutma ile ilgili sorunların başlıca
nedenleri olabilir.
Tanı emar ile konulabilir mi?
Emar, tanı için gereklidir, ancak kesin tanı koydurucu
değildir. Emarın; tanısal duyarlılığı çok yüksektir, ancak tanısal özgüllüğü
düşüktür. Görülmektedir ki, MS hastası olmayan birçok kişinin emarında da, MS
benzeri lezyonlar görülebilmektedir. Bu durumda uzmana güvenmek en iyi
seçenektir.
YORUMLAR