Avrupa’nın uzun yıllardan bu yana mücadele ettiği
Türkiye’de ise son zamanlarda yaygınlaşmaya başlayan obezite, beslenmemizi yeniden
gözden geçirmemize neden olacak. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, özellikle
Fast Food tarzı yiyeceklerin kalp damar hastalıkları başta olmak üzere birçok
hastalığı beraberinde getirdiği biliniyor. Diyetisyenler ve uzmanlar ise
vatandaşa sağlıklı beslenmeyi öneriyor.
Özellikle fırın kültürünün yaygın olduğu Kahramanmaraş’ta,
son dönemlerde artış gösteren obezite noktasında uzmanlardan uyarı geldi.
Diyetisyen Sevgi Sevmez, kilo almanın, kilo vermenin, sağlıklı yaşamanın
kısacası diyet ile akalı her şeyin başında bilinçli olmak gerektiğini söyledi.
Sevmez, Kahramanmaraş’ta Bugün Gazetesine verdiği röportajda,
bilinçli hareket ile kilo verme, alma ve sağlıklı yaşamının mümkün olduğuna
dikkat çekti. Sevmez, özellikle su içmenin kilo vermeye ve sağlıklı yaşamaya
yardımcı olduğunu kaydederek; diyet ile ilgili merak edilen tüm sorularımızı
içtenlikle cevapladı.
Kendinizden
bahseder misiniz?
Ben Sevgi Sevmez, Kahramanmaraşlıyım. Başkent
Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik bölümü mezunuyum. 2 yıldır Kahramanmaraş'ta
çalışıyorum. Burada yüzlerce insanın hayatına sağlıkla ilgili farkındalıklar
katıyorum.
Diyetisyen nedir
ne iş yapar görevleri nelerdir?
Diyet; toplumun bildiğinin aksine besin grubundan ya da
herhangi bir besinden mahrum kalmak değil. Tam olarak kelime anlamının da
karşılığında olduğu gibi yaşam tarzı demektir. Biz diyetisyenler de bu yaşam
tarzını kişilerde en sağlıklı biçimde oluşturmayı hedefleyen kişileriz. Öncelikle
üniversitenin beslenme ve diyetetik bölümünü tamamlamış olmak gerekiyor tabii
diyetisyen olmak için.
Doğru beslenmenin
temel kuralı nedir?
Doğru beslenmek için öncelikle Hekim kontrolünde olunmalı
ve bir diyetisyenden yardım alınmalıdır. Herhangi bir sağlık problemi varsa;
kişi doğru beslenmeli. Aslında vücudu herhangi bir besinden mahrum bırakmadan,
ya da herhangi bir besine öcüymüş muamelesi yapmadan ölçülü miktarlarda
tüketerek sağlıklı beslenme yakalanabilir. Doğru besleneceğiz diye tek bir
besini çılgınca tüketmeye ya da asla tüketmemeliyim diye kaçınmaya gerek yok.
Kilo vermek
isteyen bir insan nereden başlamalı?
Ben uyguladığım prosedürden bahsedeyim size. Öncelikle
bir kan tahlili görmek istiyorum. Birlikte çalıştığımız hekimler var. Sağ olsunlar
güzelce raporluyorlar. Çalıştığımız laboratuvarlar var. Bu laboratuvarda uygun kan
testleri yapıldıktan sonra kliniğimizde bir ön görüşme uyguluyoruz. Bu ön
görüşme de ben vücut kompozisyon analizine bakıyorum. Kullandığımız vücut
kompozisyonu analiz cihazı yüksek donanıma sahip ve Kahramanmaraş’ta muadili
olmayan Türkiye'de de belli kliniklerde kullanılan bir cihaz. Bu benim çok
kapsamlı bir analiz yapmama yardım ediyor. Bunun dışında danışanlarıma bir
anket uyguluyorum. Ankette doğal yaşamımızda neler var, bunları konuşuyoruz.
Sonrasında diyet programına başlıyoruz. Kilo vermek isteyen ya da sağlıklı
beslenmek isteyen herkese tavsiyem muhakkak bir diyetisyenle görüşmeleri.
Kilo verirken en
çok yapılan hatalar nedir?
Kilo verirken en çok yapılan hata şok diyetler. Bize özel
olmayan diyetleri uygulamak. Çünkü internette diyet diye aradığımızda yüzlerce
belki binlerce veri çıkıyor ve bunlar kişiye özel olmayan bir ürünü ya da bir
kişiyi gözüne çıkaran ticari kaygılar güden diyet programları. Nasıl komşumuzun
ilacını içmiyorsak komşumuzun diyetini de uygulamamalıyız. Ya da nasıl
internette gördüğümüz bir ilacı tedavi amaçlı kullanmıyorsak aynı şekilde
internette gördüğümüz bir diyeti de tedavi amaçlı yapmamalıyız. Bunun dışında
hata olarak tek bir çaya ya da tek bir besine umut bağlamak, zayıflama ilaçları
kullanmak, protein diyetleri yapmakta yapmak sayılabilir.
Metabolizmamızı
hızlandırmak için neler yapmalıyız?
Metabolizma kavramı vücudun yağ kas dengesiyle yani vücut
kompozisyonu ile ilgili bir kavramdır. Biz eğer onu aç bırakmazsak ona istediği
enerjiyi sağlıklı bir biçimde verebilirsek metabolizmamız zaten hızlı
çalışıyor. Tabi vücut dengesi içerisinde kasların enerji yakım hızı da daha
yüksek olduğu için vücudun kas kütlesini arttırmak metabolizmayı daha çok
hızlandıran bir şey. Bu nedenle egzersiz yapmak benim danışanlarıma tavsiye
ettiğim en kıymetli önerilerden. Tabi bunun yanında metabolizmayı hızlandıran
besinler de yok diyemem. Örneğin; kahve ya da yeşil çay.
Suyun günlük
yaşantımızdaki önemi nedir? Su içmek zayıflatır mı?
Su içmek zayıflatır, diyemem. Ama su içmek çok önemli bir
şey. Tabii su tüketimi ile ilgili de çok abartmamak koşuluyla tüketim sıklığı
konusuna dikkat etmeliyiz. Bununla ilgili danışanlara tavsiyem günlük 1,5 ile 2
litre kadar su içmeleri. Bir insanın kendini çok zorlamasına gerek yok. Her şeyde
olduğu gibi suyu da ölçülü bir biçimde kullanırsak tabi ki metabolizmamızı
destekleyecektir.
Sağlıklı ve fit
kalabilmek için nelere dikkat etmeliyiz?
Sağlıklı ve fit kalabilmek için iyi beslenmeliyiz. İyi
düşünmeliyiz. Pozitif olup güzel güzel hareket etmeliyiz (gülüyorJ).
Stresten kilo
alınır mı?
Evet. Stres nedeniyle ortaya çıkan kortizol denen bir
hormon vardır. Vücudumuzdaki kortizol salınımı vücudun iç stresiyle de ilgili.
Normal seviyesinden daha yüksek olması maalesef ki sağlığımızı olumsuz etkiler.
Ve bu da kilo artışına da sebep olabilir.
İnternet üzerinde
dolaşan diyet programını uygulamak doğru mu?
Kesinlikle yanlış. En büyük hata bu!
Hızlı zayıflamak
mümkün mü?
Hızlı zayıflamak mümkün. Hatta çok basit ama bunun ne
kadar sağlıklı olduğunu tartışmak lazım. Dünya Sağlık Örgütü der ki bir birey
hafta da kendi ağırlığının yüzde 0,5 ile yüzde 1’i ile arasında bir kilo kaybı
yaşamalıdır. Bu da mesela 70 kilo sağlıklı bir bireyi baz alacak olursak 350
gramla 700 gram arası haftalık bir kayıp hedefliyoruz. Tabi ki yağ kütlesinden
bahsediyoruz. Birinci ayın sonunda baktığımızda; 70 kilogram bir bireyde
görmemiz gereken kayıp bizim ortalama 3-4 kilogram maksimum ve biz bunun
üzerine çıkarsak bu kilolar sonraki 1 yıllık dönemde kesinlikle geri vücudumuza
dönüyor. Ve sağlığımızdan olduğumuz gibi kütlemizi sabit ve stabil düzende
koruyamıyoruz.
Çağın en büyük hastalığı
olan obeziteyi, diyet ve egzersizle yenebilir miyiz?
Kesinlikle yenebiliriz.
Bitki çaylarının
kilo verme konusunda faydası var mıdır?
Çok düşük. Beslenme ve diyet tek başına bir bütündür. Tabi
diyet programlarında danışanlarıma bitki çayları tavsiye ediyorum. Siyah çayda
bunlardan biri ama ne kadar ne zaman tüketeceğimiz çok tartışılan bir konu.
İdeal diyet nasıl
seçilir? Neler yapmalıdır?
Bununla ilgili mutlaka bir diyetisyenden yardım alınmalı.
Formda ve iyi
görünmek için kısa süreli diyetler mi yoksa uzun süreli sağlıklı beslenme
düzeni mi?
Kesinlikle uzun dönemde sağlıklı beslenme. Benim
danışanlarıma tavsiyem genelde şu yönde; bana gelirken lütfen aceleci olmayın.
Benden beklentiniz hızlı bir şekilde zayıflamak ise hatta bana gelmeyin. Benim
derdim hiçbir zaman sizi hızlı zayıflatmak değil. Ama verdiğiniz kiloyu geri
almayacağınızın size teminatını verebilirim diyorum. Bu noktada yanıtım tabi ki
uzun süreli sağlıklı yaşam.
Sağlıklı beslenme
ve sağlıklı kilo vermenin püf noktaları neler?
Sağlıklı bir bireyde öncelikle azaltmamız gereken
besinlerden bahsetmiştik. Bunlara dikkat etmeliyiz ve özellikle ekmeklerimizi
beyaz undan değil; tam buğday unundan yapılanlardan seçmeliyiz. Pirinç yerine
bulgur tercih etmeliyiz. Süt ve yoğurt ürünlerini eğer doğal kaynaklardan temin
etmeyip marketten alıyorsak mümkünse daha az yağlı olanlardan tercih etmeliyiz.
Bunun dışında su tüketimini arttırmalıyız.
Sağlıksız
diyetlerin ortaya çıkardığı kötü sonuçlar?
Başta kalp damar hastalıkları olmak üzere; özellikle
yüksek proteinli diyetlerin hayvansal kaynaklı proteinlerin kaynakları olduğu
için vücudumuz üzerinde tahribatı çok fazla. Ne yazık ki bu da hem böbrek hem
de kalp damar sağlığını olumsuz etkiliyor.
Sizin eklemek
istedikleriniz ve önerileriniz var mı?
Şunu da söylemek istiyorum; midemiz çöplük değil, besin
çöpe gidecek diye çocuğumuz tüketmedi diye onun tüketmediği şeyleri de yemek
zorunda değiliz. En değerli biziz. Bu bencillik olarak algılanmasın lütfen biz
kendimize faydalı olup sağlıklı bir şeyler elde edebilelim ki uzun vadede
etrafımızda ki insanlara da fayda sağlayabilelim.” (ZEKİ DEMİR)
YORUMLAR